Nguyên nhân gây vô sinh nam – Lý do không phải ai cũng biết

Khi các cặp vợ chồng kết hôn lâu ngày không có con thì đa phần mọi người đều nghĩ là do người phụ nữ mà không ai biết rằng tỉ lệ nam giới bị suy giảm chức năng sinh sản hiện nay cũng gia tăng rất cao. Vậy nguyên nhân vô sinh nam là do đâu? Cách khắc phục như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ giúp đấng mày râu giải đáp những vấn đề này!

Vô sinh ở nam giới chiếm tỷ lệ cao hơn nữ và đang có su hướng gia tăng

Vậy vô sinh nam là gì?

Vô sinh là tình trạng vợ chồng sau 6 tháng đến 1 năm quan hệ đều đặn, không sử dụng bất kỳ biện pháp tránh thai nào mà vẫn chưa có thai. Một dạng bệnh lý hiện khá phổ biến khiến cho nam giới không có khả năng có con do không đáp ứng được các điều kiện sinh sản sau:

• Tinh trùng khỏe mạnh: Cơ quan sinh sản của nam giới phải phát triển khỏe mạnh, hai bên tinh hoàn hoạt động hiệu quả, cơ thể phải sản sinh đủ lượng hormone testosterone để có sản xuất được nhiều tinh trùng chất lượng tốt. Tinh trùng sản xuất ra sẽ được hòa với tinh dịch và được xuất ra khỏi dương vật đến gặp trứng để thực hiện quá trình thụ thai.
• Đủ số lượng tinh trùng: Không phải tinh trùng nào khi sản xuất ra cũng sẽ tiếp cận và thụ tinh cùng trứng. Do đó, số lượng tinh trùng quá thấp sẽ làm giảm bớt khả năng thụ thai thành công.

Tinh trùng phải có khả năng di chuyển, vận động tốt thì mới có thể đến gặp và xâm nhập vào bên trong trứng để thụ tinh. Nếu bộ máy sinh sản nam giới không đáp ứng được những yêu cầu cho quá trình thụ tinh kể trên thì rất khó có con. Qua đó vô sinh nam được chia làm 2 loại, gồm:

• Vô sinh nam nguyên phát: Là khi vợ chồng chưa từng có con dù quan hệ rất đều đặn cũng như không áp dụng bất kỳ biện pháp phòng tránh nào mà nguyên nhân được xác định là đến từ phía nam giới.
• Vô sinh nam thứ phát: Trường hợp này là cả hai vợ chồng đã có ít nhất một người con nhưng sau đó lại không thể tiếp tục có thai dù không sử dụng bất kỳ biện pháp tránh thai nào. Nguyên nhân không có thai nếu được xác định là đến từ phía người chồng thì gọi là vô sinh nam thứ phát.

Nguyên nhân vô sinh nam không phải ai cũng biết

Các thống kê hiện nay cho thấy, tình trạng vô sinh nam chiếm tỷ lệ khá cao lên tới 30% những cặp vợ chồng  vô sinh hiếm muộn. Có thể từ các rối loạn hoặc yếu tố cơ thể là nguyên nhân gây vô sinh nam cần đặc biệt lưu ý.

Vô sinh nam nguyên nhân bệnh lý

Các bệnh lý khi mắc phải sẽ làm suy giảm chức năng sinh sản, hay gặp như:

• Khối u: Các khối u ở bên trong cơ quan sinh sản. Ung thư có thể trực tiếp khiến chức năng sinh sản của nam giới bị suy giảm do tác động xấu đến các tuyến tiết hormon sinh dục. Bên cạnh đó, liệu pháp xạ trị, hóa trị, phẫu thuật để điều trị các khối u cũng được chỉ ra rằng có khả năng ảnh hưởng rất lớn đến chức năng sinh sản của các đấng mày râu.
• Giãn tĩnh mạch thừng tinh: Là khi các tĩnh mạch tại tinh hoàn bị căng giãn bất thường. Dù chưa xác định rõ mối liên hệ giữa giãn mạch thừng tinh với vô sinh nam nhưng nhiều chuyên gia đã cho rằng nó làm thay đổi nhiệt độ lý tưởng cho sự phát triển của tinh trùng ở tinh hoàn trực tiếp gây giảm chất lượng tinh trùng.
• Tắc nghẽn ống dẫn tinh: Tai nạn, chấn thương, nhiễm trùng, phẫu thuật hoặc di chứng sau khi mắc các bệnh lý tại cơ quan sinh sản đều có thể khiến ống dẫn tinh bị tổn thương, tắc nghẽn. Tắc nghẽn gây cản trở quá trình di chuyển của tinh trùng nên làm giảm khả năng thụ thai.
• Các bệnh lý nhiễm trùng: Viêm nhiễm tại các cơ quan sinh dục, các bệnh lý lây truyền qua đường tình dục đều có thể trực tiếp làm suy yếu bộ máy sinh sản, gây giảm sản xuất, giảm chất lượng tinh trùng hoặc gây tắc nghẽn ống dẫn tinh khiến cho tinh trùng khó tiếp cận với trứng để thụ thai.

Một số bệnh lý ở nam giới là nguyên chính gây vô sinh ở nam giới

• Rối loạn di truyền: Những bất thường của nhiễm sắc thể như trong hội chứng Klinefelter nam giới sinh ra mang trong mình tới 2 nhiễm sắc thể X và 1 nhiễm sắc thể Y thay vì 1 nhiễm sắc thể X và 1 nhiễm sắc thể Y như bình thường. Rối loạn yếu tố di truyền đã khiến cho cơ quan sinh dục nam phát triển một cách bất thường, không đảm bảo được chức năng sinh sản.
• Kháng thể kháng tinh trùng: Một thay đổi bất thường nào đó của có thể khiến cho các tế bào miễn dịch nhầm lẫn tinh trùng với những kháng nguyên tấn công cơ thể nên đã tiêu diệt chúng. Không có tinh trùng thì sự thụ thai cũng vì thế mà không diễn ra.
• Tinh hoàn không di chuyển xuống: Hay còn gọi là tinh hoàn lạc chỗ, xảy ra khi một hoặc cả hai tinh hoàn gặp trục trặc khi di chuyển từ bụng xuống bìu trong quá trình phát triển của bào thai. Tinh hoàn không xuống bìu sẽ trực tiếp bị tiêu hủy, khiến cho khả năng sinh sản giảm sút so với những người bình thường khác.
• Suy giảm chức năng tình dục: Xuất tinh sớm, dương vật không duy trì được khả năng cương cứng khi quan hệ, đau trong và sau khi giao hợp, căng thẳng tâm lý sẽ làm giảm chất lượng cuộc yêu, khiến nam giới trở nên mất tự tin, né tránh mỗi khi quan hệ. Những rối loạn này nếu không được khắc phục sớm sẽ gây ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe sinh sản nam.

Vô sinh nam do tác động từ môi trường

Chức năng sinh sản suy giảm nhanh nếu tiếp xúc quá thường xuyên với những yếu tố môi trường sau:

• Kim loại nặng: Chì, thủy ngân và nhiều kim loại nặng khác đã được chỉ ra là có thể gây vô sinh nếu thường xuyên tiếp xúc.
• Hóa chất: Benzen, xylen, toluen, phẩm nhuộm, thuốc diệt cỏ, trừ sâu,… khiến số lượng và chất lượng tinh trùng suy giảm.
• Xạ trị, tia X: Với cường độ ít thì khả năng sản xuất tinh trùng sẽ hồi phục trở lại khi ngừng tiếp xúc với các chất phóng xạ. Tuy nhiên, xạ trị kéo dài với mức liều cao có thể khiến cho tinh trùng bị suy giảm vĩnh viễn.
• Nhiệt độ cao: Môi trường làm việc nóng nực, nhiệt độ cao bên trong các phòng xông hơi, bồn nước nóng sẽ làm giảm khả năng sản xuất tinh trùng.

Bên cạnh đó, thói quen mặc quần áo bó sát, máy tính để trên đùi làm việc trong thời gian dài cũng khiến cho nhiệt độ ở bìu tăng lên, gây thay đổi điều kiện sống tinh trùng, làm giảm số lượng và chất lượng tinh trùng.

Tác động từ môi trường cũng là nguyên nhân gây vô sinh ở nam

Nguyên nhân vô sinh do lối sống sinh hoạt

Thói quen sinh hoạt thiếu khoa học cũng là nguyên nhân làm tăng nguy cơ gây vô sinh mà nam giới thường hay bỏ qua. Cụ thể:

• Lạm dụng rượu bia: Có thể làm giảm nồng độ testosterone gây rối loạn cương dương cũng như suy giảm sản xuất tinh trùng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe sinh sản.
• Hút thuốc lá: Khói thuốc lá làm hạn chế sự tưới máu đến dương vật và vùng chậu gây ảnh hưởng hoạt động bình thường của cơ quan sinh sản ở nam giới.
• Béo phì: Cân nặng tăng quá cao gây mất cân bằng nội tiết tố trong cơ thể, hoạt động sinh sản cũng vì thế mà trở nên rối loạn.
• Căng thẳng, stress: Lo âu, căng thẳng kéo dài sẽ khiến cơ thể sản sinh ra lượng lớn cortisol – hormone gây rối loạn nội tiết tố. Từ đó cũng ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới.
• Chế độ dinh dưỡng không lành mạnh: Ăn nhiều thực phẩm đóng hộp, nhiều dầu mỡ, thực phẩm cay nóng,… sẽ khiến cho sức khỏe bị ảnh hưởng, bao gồm cả sức khỏe sinh sản.

Nam giới nên chú ý lôi sống sinh hoạt, đây cũng có thể là nguyên nhân khách quan gây bệnh

Nên chú ý phòng tránh sớm nguy cơ vô sinh ở nam giới

Dựa theo những nguyên nhân vô sinh nam kể trên, có những thói quen, lối sống nam giới có thể thay đổi được, để phòng tránh cụ thể:

• Bỏ thuốc lá
• Hạn chế sử dụng rượu bia
• Duy trì cân nặng ổn định
• Giữ cho tinh thần luôn được thư giãn, thoải mái, tránh căng thẳng, lo âu.
• Mặc quần áo rộng rãi, chất vải mềm mại, tránh ngâm mình lâu trong nước nóng để làm giảm kích thích cho bìu.
• Xây dựng chế độ dinh dưỡng, tập luyện, nghỉ ngơi hợp lý để có một sức khỏe tốt.
• Tránh tiếp xúc với các chất độc hại như thuốc trừ sâu, diệt cỏ, kim loại nặng,…

Nắm rõ những nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới sẽ giúp các anh chủ động phòng tránh cũng như có thái độ đúng đắn để tiến hành điều trị kịp thời nhằm đảm bảo sức khỏe cho bản thân.

*Bài viết trên chỉ mang tính tham khảo, không thay thế phác đồ điều trị y khoa!