Lệch cột sống: 6 Nguyên nhân và 3 cách điều trị

Cột sống đóng vai trò quan trọng trong việc nâng đỡ, bảo vệ tủy sống và hệ thần kinh. Ngày nay, nhiều người thường xuyên bị đau lưng do bị lệch cột sống. Để tìm cách chữa lệch cột sống nhanh, hiệu quả, bạn cần nắm rõ nguyên nhân gây bệnh. Tìm hiểu thêm về vấn đề này qua bài viết của Mediplus dưới đây. 

1. Tổng quan lệch cột sống

Lệch cột sống là dạng cong vẹo cột sống, trong đó cột sống bị lệch sang một bên, tạo thành hình chữ C. Đây là 1 bệnh lý khá phổ biến và gây ra nhiều vấn đề sức khỏe, đặc biệt là liên quan đến lưng, cổ. 

Lệch cột sống là tình trạng cong vẹo cột sống

2. Nguyên nhân lệch cột sống

Có nhiều nguyên nhân khiến cho bạn bị lệch cột sống cổ, lưng. Sau đây là các nguyên nhân chính khiến cho cột sống bị lệch: 

Bẩm sinh

Dị tật bẩm sinh cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến lệch cột sống. Một ví dụ điển hình là sự thiếu hụt xương trong cấu trúc của cột sống, điều này có thể khiến cột sống cong vẹo ngay từ khi mới sinh ra. Việc phát hiện sớm và can thiệp điều trị ngay từ giai đoạn đầu là rất quan trọng, vì nó có thể giúp cải thiện đáng kể tình trạng sức khỏe của người bệnh, ngăn ngừa các vấn đề nghiêm trọng liên quan đến cột sống trong tương lai.

Nhiều người bị lệch cột sống có thể do bẩm sinh

Di truyền

Cột sống bị lệch ở nhiều người có thể do di truyền. Yếu tố di truyền có thể đóng vai trò quan trọng trong việc dẫn đến bị lệch cột sống. Nếu trong gia đình đã có người mắc chứng lệch cột sống, nguy cơ các thế hệ sau cũng bị ảnh hưởng là khá cao. 

Mặc dù di truyền không phải là yếu tố duy nhất gây ra tình trạng này, nhưng nó vẫn góp phần đáng kể trong việc hình thành các vấn đề về cột sống. Các yếu tố di truyền có thể làm tăng sự dễ bị tổn thương của cột sống hoặc ảnh hưởng đến cấu trúc và sự phát triển của cột sống, dẫn đến nguy cơ lệch cột sống ở những người có tiền sử gia đình mắc phải tình trạng này.

Do tuổi tác, các vấn đề lão hóa

Những người trong độ tuổi từ 30-60 tuổi có nguy cơ bị lệch cột sống cao nhất, do quá trình lão hóa tự nhiên. Khi tuổi càng cao, đĩa đệm cột sống mất dần nước và trở nên khô, khiến vòng bao xơ bên ngoài nhân nhầy bị thoái hóa. Nhân nhầy bên trong sẽ phình ra và khi đĩa đệm suy yếu, áp lực lên cột sống tăng cao. Điều này có thể dẫn đến việc nhân nhầy bị vỡ ra, gây lệch cột sống.

Người cao tuổi rất dễ gặp tình trạng lệch cột sống

Mang vác nặng thường xuyên

Nâng vật nặng liên tục hoặc không đúng cách có thể tạo ra áp lực lớn lên cột sống, làm tăng nguy cơ lệch cột sống. Khi cột sống phải chịu đựng tải trọng không phù hợp hoặc kéo dài, cấu trúc của nó có thể bị ảnh hưởng, dẫn đến các vấn đề về tư thế và chức năng cột sống. Điều này đặc biệt nguy hiểm nếu không có sự điều chỉnh và bảo vệ đúng cách khi nâng vật.

Bệnh lý xương khớp khác

Ngoài các nguyên nhân như di truyền, dị tật bẩm sinh và tai nạn, một số bệnh lý như thoái hóa cột sống, viêm khớp hay ung thư cột sống cũng có thể gây ra lệch cột sống lưng, cổ… Những bệnh lý này thường làm suy giảm chức năng cột sống và có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời và nghiêm túc.  

Chấn thương (ngã, tai nạn)

Tai nạn như ngã từ độ cao, tai nạn xe máy hoặc chấn động mạnh có thể là những yếu tố gây ra lệch cột sống. Những chấn thương này không chỉ gây đau đớn mà còn có thể làm thay đổi cấu trúc cột sống vĩnh viễn nếu không được điều trị kịp thời. Việc can thiệp sớm các biện pháp điều trị sẽ giúp bạn tránh được các biến chứng lâu dài và giảm nguy cơ ảnh hưởng đến chức năng của cột sống.

Bị chấn thương có thể làm cho cột sống của bạn bị lệch

3. Triệu chứng lệch cột sống là gì?

Khi cột sống bị lệch, bạn có thể dễ dàng nhận biết thông qua các triệu chứng như sau: 

Căng cứng cơ

Cơ vùng lưng và vai thường bị căng cứng, gây đau nhức và khó khăn trong việc vận động. Cảm giác này có thể kéo dài, đặc biệt sau những giờ làm việc căng thẳng hoặc khi ngồi lâu. Căng cứng cơ khiến bệnh nhân cảm thấy khó chịu, mệt mỏi và giảm khả năng vận động linh hoạt, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày.

Tê bì, yếu cơ

Khi cột sống bị lệch, dây thần kinh có thể bị chèn ép, dẫn đến tê bì hoặc yếu cơ ở chân hoặc tay. Đây là những triệu chứng nghiêm trọng, có thể làm giảm khả năng vận động và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày của người bệnh. Tê bì khiến bệnh nhân gặp khó khăn khi đi lại hoặc thực hiện các công việc đơn giản, làm suy giảm chất lượng cuộc sống.

Cột sống bị lệch mà không điều trị sớm sẽ làm tê bì chân tay

Mất cân bằng, khó di chuyển

Lệch cột sống có thể gây mất cân bằng cơ thể, làm cho việc di chuyển và đứng vững trở nên khó khăn. Những người mắc chứng này thường cảm thấy không chắc chắn khi đứng hoặc đi lại, dễ bị ngã hoặc mất thăng bằng. Tình trạng này không chỉ gây lo âu mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống của người bệnh, làm giảm khả năng thực hiện các hoạt động hàng ngày.

Thay đổi tư thế khó khăn

Lệch cột sống có thể dẫn đến thay đổi tư thế cơ thể, khiến vai lệch, lưng cong hoặc bụng nhô ra. Những thay đổi này không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến thẩm mỹ và sự tự tin của người bệnh. Sự thay đổi tư thế kéo dài có thể làm giảm chất lượng cuộc sống và gây tâm lý tự ti cho người mắc phải.

4. Lệch cột sống có nguy hiểm không? khi nào cần khám Bác sĩ?

Lệch cột sống có thể gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Những biến chứng có thể bao gồm đau mãn tính, mất cân bằng cơ thể, tê bì, yếu cơ và ảnh hưởng đến khả năng vận động. Nếu không được điều trị, tình trạng lệch cột sống có thể dẫn đến tổn thương dây thần kinh, thay đổi cấu trúc cột sống vĩnh viễn, hoặc ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống lâu dài. Cần khám bác sĩ ngay khi có những triệu chứng như:

• Đau lưng hoặc cổ kéo dài, không giảm sau khi nghỉ ngơi.
• Tê bì, yếu cơ, hoặc mất cảm giác ở chân hoặc tay.
• Khó khăn trong việc đứng thẳng hoặc di chuyển, dễ mất thăng bằng.
• Thay đổi tư thế rõ rệt như vai lệch, lưng cong, hoặc bụng nhô ra.
• Cảm giác đau nhức nghiêm trọng sau chấn thương hoặc tai nạn.

5. Chẩn đoán lệch cột sống thế nào?

Có nhiều phương pháp được sử dụng để chẩn đoán tình trạng lệch cột sống cổ, lưng. Một số phương pháp phổ biến hiện nay gồm có: 

Khám lâm sàng

Bác sĩ sẽ thu thập thông tin về tiền sử bệnh, triệu chứng hiện tại và kiểm tra tư thế, sự di động của cột sống. Từ đó, bác sĩ quyết định liệu có cần thực hiện thêm xét nghiệm hình ảnh hay không.

Khám lâm sàng để chẩn đoán bệnh về cột sống

Chẩn đoán hình ảnh (chụp X Quang, Chụp CT, Chụp MRI)

Chụp X-quang, chụp CT hoặc MRI là những phương pháp quan trọng giúp xác định mức độ lệch cột sống, vị trí tổn thương và nguyên nhân gây bệnh. Các hình ảnh này cung cấp cái nhìn rõ ràng về cấu trúc cột sống, hỗ trợ bác sĩ trong việc đưa ra phác đồ điều trị chính xác.

6. Điều trị lệch cột sống

Điều trị cột sống bị lệch như thế nào luôn là vấn đề được nhiều người quan tâm. Để giúp cột sống được thẳng hơn, bạn có thể sử dụng các cách sau đây. 

Dùng thuốc Tây

Các cơn đau do lệch cột sống có thể được kiểm soát bằng thuốc giảm đau, thuốc chống viêm. Tuy nhiên, thuốc chỉ mang lại hiệu quả tức thời và không thể điều trị triệt để bệnh. Lạm dụng thuốc quá nhiều có thể gây hại cho dạ dày, thận và các cơ quan khác. Nếu không được điều trị kịp thời, lệch cột sống có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như đau kéo dài, yếu cơ, tê bì chân tay, teo cơ, khó khăn trong di chuyển và thậm chí tàn phế.

Vật lý trị liệu

Xoa bóp, bấm huyệt, châm cứu, sử dụng máy trị liệu và các bài tập là những phương pháp phổ biến được nhiều bệnh nhân áp dụng để hỗ trợ điều trị lệch cột sống. Tuy nhiên, vật lý trị liệu chỉ có tác dụng hỗ trợ làm giảm triệu chứng và không thể điều trị hoàn toàn nếu không kết hợp với việc sử dụng thuốc. Sự kết hợp này giúp đạt hiệu quả điều trị toàn diện và bền vững hơn.

Tập vật lý trị liệu để cải thiện cột sống

Phẫu thuật

Khi lệch cột sống nghiêm trọng gây biến chứng như bí đại tiểu tiện hoặc liệt chi, bác sĩ thường khuyên bệnh nhân phẫu thuật. Tuy nhiên, tỷ lệ thành công của phương pháp này chỉ khoảng 50/50 và tiềm ẩn nhiều rủi ro, như nhiễm trùng, viêm sau mổ. Mặc dù chi phí phẫu thuật cao, nhưng hiệu quả chỉ kéo dài 1-2 năm và bệnh có thể tái phát.

7. Phòng ngừa lệch cột sống 

Tình trạng cong lệch cột sống không hẳn nguy hiểm đến tính mạng nhưng cũng sẽ để lại các biến chứng nếu không điều trị kịp thời. Để phòng ngừa tình trạng này, bạn cần chú ý đến các vấn đề sau đây. 

Thay đổi lối sống, sinh hoạt

Thay đổi lối sống, cải thiện tư thế làm việc và duy trì tập luyện đều đặn là những biện pháp quan trọng giúp hỗ trợ cột sống và ngăn ngừa bệnh lệch cột sống tái phát. Các thói quen này giúp tăng cường cơ bắp, cải thiện sự linh hoạt và giảm áp lực lên cột sống, từ đó duy trì sức khỏe lâu dài.

Thể dục thể thao phù hợp sức khỏe, cơ địa

Thực hiện các bài tập tăng cường cơ bụng giúp tăng sức mạnh và sự linh hoạt cho cơ thể, hỗ trợ cột sống vững chắc hơn. Những bài tập này giúp giảm áp lực lên cột sống, cải thiện tư thế và ngăn ngừa các vấn đề liên quan đến cột sống, đồng thời giúp duy trì sự cân bằng cơ thể và tăng cường khả năng vận động.

Thể dục thể thao để nâng cao sức khỏe

Đảm bảo chế độ dinh dưỡng đủ chất

Đảm bảo chế độ dinh dưỡng đủ chất là yếu tố quan trọng trong việc hỗ trợ sức khỏe cột sống. Một chế độ ăn cân đối, giàu canxi, vitamin D, protein và các dưỡng chất cần thiết giúp duy trì sự khỏe mạnh của xương và cơ bắp. Điều này không chỉ giúp cột sống chắc khỏe mà còn góp phần phục hồi chức năng cột sống và ngăn ngừa các vấn đề về cột sống.

Ăn uống điều độ, hạn chế các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá…cũng giúp hạn chế tình trạng lệch cột sống cho bạn. Nên bổ sung thêm nhiều thực phẩm giàu canxi để hỗ trợ chắc xương, giúp xương cứng cáp và khỏe mạnh hơn. 

Trên đây là các thông tin về nguyên nhân, triệu chứng và cách chữa lệch cột sống hiệu quả. Tình trạng này không nguy hiểm quá mức nhưng cũng làm cho người bệnh gặp nhiều khó khăn khi sinh hoạt. Mong rằng với các thông tin trên, bạn đọc sẽ chọn được cách điều trị phù hợp cũng như biết cách phòng tránh bệnh hiệu quả. 

*Lưu ý: Bài viết là các kiến thức chia sẻ, không thay thế cho khám và chẩn đoán, điều trị y khoa.