6 cách chữa đau cột sống lưng tại nhà

Đau cột sống lưng là vấn đề mà nhiều người thường gặp đặc biệt là ở những người cao tuổi. Mặc dù không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng nếu không điều trị sớm, bệnh sẽ để lại nhiều biến chứng nguy hiểm. Bài viết sau đây của MEDIPLUS sẽ giúp biết thêm 6 cách chữa đau cột sống lưng tại nhà nhanh, hiệu quả. 

1.  Nguyên nhân đau cột sống lưng do đâu?

Đau cột sống lưng là bệnh lý về xương khớp mà nhiều người mắc phải. Nguyên nhân gây ra các cơn đau ở lưng là do: 

Nguyên nhân bệnh lý

Đau cột sống lưng thường có các nguyên nhân về bệnh lý gây ra, cụ thể:

• Gù vẹo cột sống: Cột sống bị biến dạng, khiến cơ thể khom về phía trước, gây đau lưng và mệt mỏi.
• Viêm khớp: Ảnh hưởng đến các khớp cột sống, đặc biệt là phần thắt lưng. Triệu chứng bao gồm đau lưng dữ dội hoặc âm ỉ, sưng khớp, gù lưng và giảm chiều cao.
• Gai cột sống: Sụn bị mất nước và canxi hóa tạo gai xương, gây đau lưng. Gai xương cũng có thể hình thành sau chấn thương.
• Hẹp ống sống: Gai xương phát triển trong ống sống, chèn ép tủy sống, gây đau và có thể dẫn đến liệt hai chân.
• Thoát vị đĩa đệm: Sụn đĩa đệm bị rạn nứt, nhân nhầy thoát ra và chèn ép dây thần kinh, gây đau âm ỉ vùng thắt lưng, đặc biệt khi vận động mạnh..
• Giãn dây chằng cột sống thắt lưng: Đau lưng đột ngột, thường sau khi nhiễm lạnh hoặc sốc, kèm theo co cơ cột sống.
• Thoái hóa cột sống: Cột sống mất độ cong sinh lý do tuổi tác, tư thế xấu, lao động nặng. Cơn đau kéo dài từng đợt, tái phát khi hoạt động nhiều.
• Ung thư cột sống, tủy sống: Đau lưng nghiêm trọng vào ban đêm, kết hợp với sốt, sụt cân và nhiễm khuẩn có thể là dấu hiệu ung thư tủy sống.

Đau lưng có thể các nguyên nhân từ bệnh lý

Nguyên nhân khác

Ngoài các nguyên nhân về bệnh lý thì có một số nguyên nhân khác khiến cho bạn bị đau cột sống lưng: 

• Thói quen sinh hoạt không lành mạnh: Chế độ ăn uống thiếu dưỡng chất, lười vận động, sử dụng chất kích thích, căng thẳng hoặc lo âu có thể gây đau lưng.
• Thay đổi nội tiết tố, cân nặng: Phụ nữ mang thai, béo phì hoặc thay đổi nội tiết tố trong kỳ kinh nguyệt và mãn kinh có thể tạo áp lực lên cột sống, dẫn đến đau lưng.
• Chấn thương, tai nạn: Tai nạn lao động, giao thông hoặc va chạm thể thao có thể gây chấn thương cột sống và đau lưng.
• Làm việc nặng trong thời gian dài: Mang vác đồ vật nặng hoặc lao động chân tay làm tăng áp lực lên cột sống, dẫn đến đau lưng theo thời gian.
• Ngồi lâu, ngồi sai tư thế trong thời gian dài: Ngồi một chỗ lâu hoặc tư thế sai (như ngồi xổm, khom lưng) có thể gây chèn ép dây chằng và đĩa đệm, làm khó lưu thông máu và gây đau lưng.

2. Chẩn đoán đau cột sống lưng thế nào? 

Để chẩn đoán tình trạng của bệnh, các phương pháp phổ biến sau đây thường được áp dụng: 

• Chụp CT: Chụp cắt lớp vi tính hữu ích trong việc đánh giá tổn thương xương như gãy đốt sống hoặc u xương. Tuy nhiên, do phơi nhiễm tia X và khả năng đánh giá hạn chế so với MRI, phương pháp này ít được chỉ định hơn.
• Chụp X-quang: Đây là phương pháp phổ biến để đánh giá tình trạng gãy xương, biến dạng xương, thoái hóa, khe đĩa đệm và chiều cao thân đốt sống. Chụp X-quang cũng giúp đánh giá mật độ và cấu trúc của xương.
• Chụp MRI: Phương pháp này giúp đánh giá tình trạng tổn thương mô mềm và ống sống, đặc biệt hiệu quả trong việc phát hiện nhiễm trùng, chèn ép thần kinh hoặc bệnh ác tính. MRI an toàn hơn vì không sử dụng tia X và giúp chẩn đoán sớm, đặc biệt quan trọng trong những trường hợp nghiêm trọng.
• Điện cơ hoặc EMG: Phương pháp này giúp phát hiện sự chèn ép dây thần kinh, đặc biệt trong trường hợp thoát vị đĩa đệm hoặc hẹp ống sống, giúp xác định nguyên nhân đau lưng chính xác hơn.

Có nhiều phương pháp được áp dụng để chẩn đoán bệnh lý về thắt lưng

3. 10 cách chữa đau cột sống lưng tại nhà

Có rất nhiều cách chữa đau cột sống lưng tại nhà mang lại hiệu quả cao. Sau đây là một số cách dễ thực hiện và được nhiều người áp dụng: 

Sử dụng các bài thuốc nam chữa đau cột sống lưng 

Cách chữa đau cột sống lưng tại nhà được nhiều người áp dụng đó là sử dụng các bài thuốc nam.

Gừng tươi

Gừng có tính ấm, vị cay, giúp giảm đau, kháng viêm và thúc đẩy tuần hoàn máu. Dưới đây là hai cách sử dụng gừng để giảm đau lưng:

• Xoa bóp với rượu gừng: Ngâm gừng tươi với rượu trong 5 ngày, sau đó dùng rượu này xoa bóp lên vùng đau.
• Xoa bóp với gừng và mật ong: Đun nóng gừng giã với muối và dấm, thêm mật ong, rồi bọc trong khăn để chườm lên lưng.

Dùng gừng tươi để giảm đau lưng

Cây xấu hổ

Cây xấu hổ có tính hơi hàn, giúp trấn tĩnh, chống viêm và giảm đau. Dùng rễ cây xấu hổ thái mỏng, phơi khô, rang với rượu, sau đó tẩm lại và sắc với nước. Uống 2-3 lần/ngày, sau khoảng 4-5 ngày sẽ có hiệu quả.

*Lưu ý: Sử áp dụng các bài thuốc tự nhiên để chữa đau thắt cột sống lưng, người bệnh nên tham khảo ý kiến từ các bác sĩ Đông y để đảm bảo an toàn. 

Chườm nóng/ Chườm lạnh

Một cách chữa đau lưng tại nhà được sử dụng rộng rãi đó là chườm nóng và chườm lạnh. 

• Chườm lạnh: Chườm lạnh khoảng 20 phút lên vùng đau nhức cấp tính giúp giảm ê ẩm và nguy cơ viêm nhiễm do chấn thương. Sử dụng túi đá bọc trong khăn mỏng để chườm lên khu vực bị đau. Sau vài ngày, có thể chuyển sang chườm nóng nếu cần thiết.
• Chườm nóng: Chườm nóng giúp tăng lưu lượng máu và giãn cơ, mang lại cảm giác thư giãn. Bạn có thể dùng miếng chườm nóng hoặc tắm nước ấm để giúp cơ thể thả lỏng. Lưu ý tháo bỏ các đai quấn nóng trước khi đi ngủ để tránh làm tổn thương mô hoặc bị bỏng.

Massage bằng tay, massage nhiệt

Massage lưng là một biện pháp hiệu quả giúp giảm đau lưng do làm việc quá sức hoặc căng thẳng cơ bắp. Động tác xoa bóp nhẹ nhàng kết hợp với cao xoa hoặc dầu nóng giúp giãn cơ, thúc đẩy tuần hoàn máu và cải thiện tình trạng đau lưng. Cách thực hiện như sau: 

• Đứng thẳng và giữ lưng thẳng.
• Dùng tay trái ấn vào vị trí đau, tay phải xoa bóp các vùng lưng.
• Massage ít nhất 30 phút mỗi vị trí cho đến khi cơ bắp thư giãn và cơn đau dịu đi.

Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng các thiết bị hiện đại như máy massage cầm tay, ghế massage để thư giãn và làm dịu các cơn đau nhức ở lưng. 

Luyện tập Yoga, các bài tập hỗ trợ chữa đau lưng tại nhà

Cách chữa đau lưng tại nhà hiệu quả là thực hiện các bài tập yoga. Sau đây là các bài tập giúp kéo dãn cột sống lưng, giảm đau nhức nhanh chóng. 

• Tư thế nhân sư: Nằm sấp, chân duỗi thẳng, tay chống xuống sàn, khuỷu tay hướng ra sau. Nâng mặt và ngực lên khỏi sàn, bụng vẫn chạm sàn, cằm hướng ra trước. Giữ tư thế này trong khoảng 10–15 giây và hít thở đều.
• Tư thế cây cầu: Thực hiện bài tập này là cách chữa đau cột sống tại nhà nhanh, hiệu quả. Bạn bắt đầu nằm ngửa, co hai đầu gối, tay dọc theo thân người, lòng bàn tay úp xuống sàn, cằm hướng xuống ngực. Nâng hông và lưng lên khỏi sàn, giữ cao nhất có thể. Hít thở sâu, giữ tư thế này trong 6–8 nhịp thở. Thở ra và từ từ cuộn lưng xuống thấp
• Tư thế rắn hổ mang: Nằm sấp, hai chân cách nhau bằng hông, tay đặt cạnh xương sườn. Đưa bàn chân thẳng ra sau, ấn cả 10 ngón xuống sàn. Xoay đùi trong lên để mở rộng lưng dưới. Ấn tay xuống, nâng đầu và ngực lên, vai ra sau rồi hạ xuống từ từ. Nâng xương ức và duỗi thẳng tay, đưa vai xa tai, khuỷu tay uốn cong nhẹ. Thả lỏng cơ thể để kết thúc bài tập.
• Tư thế con mèo: Bài tập này giúp giảm đau lưng nhanh chóng. Để thực hiện cách chữa đau cột sống tại nhà bằng tư thế con mèo, bạn trải thảm ra, sau đó quỳ gối, chống tay lên sàn, cổ tay dưới vai. Phân bổ trọng lượng đều vào 4 điểm. Hít vào, mắt nhìn về phía trước, bụng hóp nhẹ. Thở ra, hóp cằm vào ngực, cúi đầu xuống. Nâng phần giữa cơ thể và bả vai lên khỏi sàn. Giữ tư thế vài nhịp thở trước khi trở về trạng thái ban đầu.

Cách chữa đau cột sống lưng tại nhà với các bài tập yoga

Sử dụng thuốc

Một trong những cách chữa đau lưng tại nhà được ưa chuộng đó là sử dụng thuốc. Một số loại thuốc chữa đau lưng phổ biến hiện nay gồm có: 

• Thuốc giảm đau không kê đơn (OTC)
• Thuốc giảm đau tại chỗ
• Thuốc giãn cơ
• Thuốc chứa opioid
• Thuốc chống trầm cảm (được chứng minh giúp giảm đau lưng mạn tính).

Vật lý trị liệu

Bác sĩ hoặc chuyên viên vật lý trị liệu có thể hướng dẫn người bệnh các bài tập để tăng cường tính linh hoạt của cơ lưng và cơ bụng, cải thiện tư thế trong sinh hoạt. Kiên trì thực hiện các bài tập này giúp ngăn ngừa cơn đau tái phát và học cách điều chỉnh chuyển động khi bị đau lưng, tránh làm triệu chứng đau nặng hơn khi tiếp tục hoạt động.

4. 6 Lưu ý để phòng tránh và cải thiện cột sống lưng tại nhà

Khi thực hiện các cách chữa đau cột sống lưng tại nhà, bạn cần lưu ý vài điều sau đây để mang lại hiệu quả tốt hơn: 

Bổ sung đủ dinh dưỡng

Để hỗ trợ trị đau lưng tại nhà, bạn cần bổ sung đầy đủ dưỡng chất cho cơ thể. Nên bổ sung thêm các thực phẩm giàu canxi và vitamin D. Vì đây là hai dưỡng chất quan trọng giúp hệ xương khớp chắc khỏe. Thiếu hụt có thể làm tăng tốc độ thoái hóa cột sống. Những thực phẩm như hạt, đậu, rau lá xanh, sữa, cá hồi, hàu, tôm và lòng đỏ trứng rất tốt để bổ sung canxi và vitamin D.

Bổ sung đầy đủ dưỡng chất cho cơ thể

Ngoài ra, người bệnh cũng nên bổ sung thêm các thực phẩm chống viêm. Sử dụng trà xanh với gừng rất tốt cho thể. Chúng có chứa chất chống oxy hóa và Gingerol giúp giảm viêm tự nhiên.

Duy trì và kiểm soát cân nặng ổn định 

Một trong những cách chữa đau lưng tại nhà đó là cần duy trì cân nặng của bản thân. Những người thừa cân hay béo phì thương rất dễ bị đau nhức xương khớp. Người bệnh nên bổ sung nhiều rau xanh, cân đối  khẩu phần ăn để đảm bảo cân nặng được ổn định. 

Thể dục, thể thao đều đặn, phù hợp cơ địa

Tập luyện thể dục mỗi ngày giúp cơ thể dẻo dai, khỏe mạnh, xương khớp được chắc khỏe hơn. Những vận động hàng ngày giúp cơ thể săn chắc, không chỉ giúp sức khỏe được ổn định mà còn giúp bạn cân bằng vóc dáng. 

Giữ tư thế học, làm việc đúng

Nguyên nhân khiến cho bạn bị đau lưng là do đi đứng, ngồi làm việc hay học tập bị sai tư thế. Vì thế, bạn nên giữ cho mình một tư thế thẳng khi làm việc và học tập. Điều này giúp bạn giảm đau lưng và hạn chế được tình trạng cong vẹo cột sống. 

Ngồi học và làm việc với tư thế chuẩn

Hạn chế mang vác đồ nặng, quá sức

Không khiêng hay mang vác các đồ dùng có trọng tải lớn, vượt quá sức chịu đựng của bản thân. Khiêng hàng với tư thế chuẩn để hạn chế bị cụp xương sống, làm cho tình trạng bệnh ngày càng trầm trọng hơn. 

Hạn chế tối đa rượu bia, thuốc lá, chất kích thích

Hạn chế sử dụng bia, rượu và bỏ hút thuốc lá. Nicotine trong thuốc lá cản trở khả năng hấp thu dinh dưỡng của đĩa đệm, làm tăng tốc độ thoái hóa đĩa đệm và cột sống, gây đau lưng. Nghiên cứu đăng trên Tạp chí Phẫu thuật xương (JBJS) vào tháng 12 năm 2012 cho thấy người bỏ hút thuốc giảm đau lưng rõ rệt so với người tiếp tục hút. Vì vậy, nếu bạn bị đau lưng và có hút thuốc, hãy từ bỏ thói quen này để cải thiện tình trạng sức khỏe.

Bài viết trên đây cũng đã chia sẻ cho bạn đọc các cách chữa đau cột sống lưng tại nhà hiệu quả, dễ thực hiện. Mỗi cách sẽ có các ưu điểm riêng, bạn có thể xem xét để chọn được cách chữa đau lưng tại nhà phù hợp với mình. Rất hy vọng các thông tin mà MEDIPLUS chia sẽ hữu ích với bạn đọc. 

*Lưu ý: Bài viết là các kiến thức y học được tổng hợp, không thay thế cho khám, chẩn đoán và điều trị y khoa.