Viêm mũi dị ứng ở trẻ em: Cách chăm sóc khi thời tiết thay đổi

Viêm mũi dị ứng ở trẻ em là một trong những bệnh hô hấp rất thường gặp, nếu không được can thiệp điều trị sớm có thể diễn biến phức tạp, đặc biệt là tiềm ẩn những nguy cơ nguy hiểm. Tuy nhiên, vẫn có rất nhiều cha mẹ chưa biết triệu chứng, nguyên nhân của bệnh này do đâu, cách chăm sóc như thế nào, đặc biệt khi thời tiết giao mùa? Theo dõi bài viết dưới đây để có thêm những thông tin hữu ích về bệnh viêm mũi dị ứng.

Trẻ bị viêm mũi dị ứng rất dễ gặp khi thời tiết giao mùa

Biểu hiện trẻ bị viêm mũi dị ứng

Khi những tác nhân gây dị ứng đi vào trong niêm mạc mũi gây các triệu chứng viêm mũi dị ứng. Tùy vào cơ địa của từng trẻ mà có thể gặp viêm mũi dị ứng có chu kỳ hoặc không có chu kỳ.

Biểu hiện trẻ bị viêm mũi dị ứng

• Trẻ thường xuyên bị cay mắt, đỏ mắt, đôi khi bị chảy nước mũi.
• Trẻ bị hắt hơi rất nhiều, kèm theo cảm giác cay nhột và cay trong mũi.
• Chảy nước mũi trong.
• Họng trẻ bị bỏng rát.
• Đặc biệt, khi trẻ chưa biết nói sẽ có hiện tượng mệt mỏi, lười ăn, quấy khóc, nhất là vào ban đêm hoặc khi thời tiết đột ngột thay đổi.

Triệu chứng khác với cảm cúm, hen phế quản

• Cảm cúm: Triệu chứng hay gặp nhất ở cảm cúm là sốt, rét run từng đợt trong ngày kèm theo đau đầu, đau mỏi toàn thân. Có khi trẻ còn có hiểu hiện ho, chảy máu cam, buồn nôn…
• Hen phế quản: Trẻ thường xuất hiện tình trạng khó thở, ho, khò khè, thậm chí thở có tiếng rít. Đặc biệt, mỗi cơn ho có thể kéo dài khoảng 5-10 phút, ho có đờm xanh hoặc vàng. Các triệu chứng này thường xuất hiện vào thời điểm gần sáng hoặc nửa đêm.

Viêm mũi dị ứng gây cho trẻ khó chịu, quấy khóc, chán ăn

Nguyên nhân dây viêm mũi dị ứng ở trẻ

Viêm mũi dị ứng ở trẻ xảy ra khi những lớp màng lót bên trong mũi – niêm mạc bị viêm do gặp phải những tác nhân dị ứng (dị nguyên) bên trong hoặc bên ngoài cơ thể tấn công. Cơ chế tác động chủ yếu là khi tiếp xúc trực tiếp với dị nguyên sẽ kích thích giải phóng histamin trong cơ thể gây sưng, ngứa, tăng tiết dịch trong mũi.

Thời tiết lạnh, không khí thay đổi đột ngột, môi trường ô nhiễm và sức đề kháng kém khiến tình trạng viêm mũi dị ứng ở trẻ ngày càng nặng hơn. Hiện nay viêm mũi dị ứng được chia làm 2 loại:

• Viêm mũi dị ứng theo mùa: Nguyên nhân chủ yếu gây ra viêm mũi dị ứng là bụi phấn hoa, lông của chó mèo, những bào tử nấm, đặc biệt là thay đổi thời tiết thất thường. Như ở miền Bắc nước ta, viêm mũi dị ứng ở trẻ thường xuất hiện nhiều nhất vào mùa đông, xuân khi đó phấn hoa phát tán nhiều, độ ẩm không khí cao, nhiều nấm mốc phát triển tạo điều kiện cho bệnh viêm mũi dị ứng tăng cao.
• Viêm mũi dị ứng quanh năm: Những trẻ có cơ địa dị ứng, đặc biệt là sống ở nơi có môi trường không ổn định thì có thể mắc bệnh quanh năm. Như vậy cần xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh để trẻ không bị tái phát quá nhiều lần như chó mèo thả rông, thực phẩm, phấn hoa…

Những nguyên nhân chính gây viêm mũi dị ứng ở trẻ em rất hay gặp

Trẻ bị viêm mũi dị ứng có nguy hiểm không?

Trên thực tế cho thấy viêm mũi dị ứng ở trẻ em không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng nếu không được điều trị đúng cách, bệnh tiến triển lâu dài, diễn biến nặng hơn, không những gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống mà còn tăng nguy cơ gây biến chứng nguy hiểm:

• Bệnh về đường hô hấp: Viêm mũi kéo dài, không được điều trị đúng cách sẽ khiến niêm mạc mũi bị tổn thương nghiêm trọng tạo điều kiện cho vi khuẩn, virus xâm nhập, tấn công. Lâu dần có thể dẫn đến viêm nhiễm đường hô hấp, viêm họng, viêm amidan, viêm xoang…
• Tăng nguy cơ mắc hen phế quản: Đây là một trong những bệnh lý mãn tính nguy hiểm và đến nay cũng chưa có phương pháp điều trị dứt điểm. Những cơn hen cấp, mãn tính nếu không được điều trị kịp thời có thể gây ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng của trẻ.
• Tổn thương thị giác: Viêm mũi dị ứng ở trẻ em tiến triển nặng có thể lan rộng lên vùng mắt gây ngứa, đỏ mắt, chảy nước mắt thường xuyên, nguy hiểm hơn có thể gây tổn thương trực tiếp đến vùng kết mạc.

Bệnh viêm mũi dị ứng ở trẻ em không những gây ảnh hưởng đến đường hô hấp mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và sự phát triển trí tuệ sau này.

Điều trị viêm mũi dị ứng ở trẻ nhỏ

Trẻ nhỏ là một trong những đối tượng đặc biệt cần lưu ý khi dùng thuốc hay bất kỳ loại thực phẩm chức năng nào. Mục tiêu điều trị viêm mũi dị ứng ở trẻ là giảm các triệu chứng xuống đến mức tối thiểu và ưu tiên lựa chọn thuốc điều trị an toàn, ít tác dụng phụ, có hiệu quả cao. Đặc biệt, điều quan trọng nhất là cần xác định chính xác căn nguyên gây dị ứng cho trẻ để điều trị sớm tránh bệnh trở nặng, tái phát nhiều lần.

Điều trị viêm mũi dị ứng ở trẻ càng sớm càng tốt

Khi xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nào của viêm mũi dị ứng, bố mẹ cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được thăm khám chứ không được tự ý dùng thuốc tại nhà tránh các tác dụng không mong muốn. Trên thị trường có khá nhiều dạng thuốc được sử dụng trong điều trị viêm mũi dị ứng ở trẻ, gồm 2 nhóm chính như sau:

Điều trị viêm mũi dị ứng ở trẻ em bằng thuốc dùng tại chỗ

• Dung dịch Natri Clorid 0.9% (NaCl 0,9 %) nhỏ mũi: Giúp làm sạch mũi, làm loãng những dịch mũi rất tốt. Ngoài ra, cũng có thể sử dụng dạng xịt để làm sạch và tránh tình trạng bít tắc mũi trẻ.
• Thuốc xịt mũi Glucocorticoid (Becotide, Nasacort…) có thể dùng trong những đợt cấp của viêm mũi dị ứng. Tuy nhiên, phụ huynh lưu ý không nên dùng lâu dài bởi có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ vì đây là một dạng corticoid. Để đảm bảo an toàn thì bố mẹ cần  tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa trước khi dùng và khi muốn dừng thuốc.
• Thuốc nhỏ mũi co mạch: Đây là loại thuốc giúp co mạch, giảm tiết dịch mũi. Tuy nhiên, chỉ nên sử dụng thuốc nhỏ mũi co mạch cho trẻ khi có chỉ định của bác sĩ tránh tình trạng tím tái, khó thở…

Thuốc uống điều trị viêm mũi dị ứng cho trẻ

Bên cạnh sử dụng các thuốc dùng tại chỗ trong điều trị viêm mũi dị ứng, bác sĩ có thể cân nhắc chỉ định thêm một số loại thuốc dưới đây:

• Thuốc kháng histamin: Các thuốc này có tác dụng làm giảm nhanh triệu chứng sổ mũi, nhầy mũi, ngứa mũi, hay chảy nước mắt, nhưng không giúp giảm được tình trạng nghẹt mũi.
• Kháng sinh: Chỉ sử dụng trong trường hợp trẻ bị viêm mũi dị ứng có liên quan đến tình trạng nhiễm khuẩn, tuyệt đối không tự ý sử dụng khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
• Thuốc chống viêm có chứa glucocorticoid: Nhóm thuốc này thường dùng trong trường hợp viêm mũi, viêm xoang nặng hoặc mạn tính, đặc biệt là khi trẻ không còn đáp ứng với các thuốc điều trị khác.

*Chú ý: Không tự ý mua thuốc điều trị cho bé khi chưa có chỉ định hoặc hướng dẫn từ Bác sĩ chuyên khoa, tránh tác dụng phụ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe!

Lưu ý và chăm sóc trẻ bị viêm mũi dị ứng

Trẻ có cơ địa nhạy cảm rất dễ bị viêm mũi dị ứng, nếu không được điều trị triệt để sẽ khiến bệnh tái đi tái lại nhiều lần. Chuyên gia Nhi khoa MEDIPLUS hướng dẫn bố mẹ chăm sóc trẻ đúng cách giúp phòng ngừa viêm mũi dị ứng an toàn, hiệu quả.

• Dùng nước muối sinh lý rửa mũi cho trẻ hàng ngày, đặc biệt là khi vừa đi ra ngoài, tiếp xúc với môi trường ô nhiễm bụi bẩn hoặc khi thời tiết thay đổi.
• Dọn dẹp nhà cửa phòng ốc sạch sẽ, đảm bảo môi trường sống trong lành. Đối với những trẻ bị viêm mũi dị ứng, trước khi đi ngủ mẹ nên dùng khăn ấm lau 2 bên cánh mũi để trẻ dễ ngủ hơn.
• Hạn chế trồng hoa và nuôi chó mèo nếu đây là nguyên nhân gây viêm mũi dị ứng cho trẻ em.
• Vệ sinh răng miệng hàng ngày cho trẻ trước khi đi ngủ và sau khi thức dậy. Đồng thời hướng dẫn trẻ cách đánh răng và dùng nước súc miệng thường xuyên, đảm bảo giữ vệ sinh răng miệng và bảo vệ đường hô hấp luôn khỏe mạnh.
• Chế độ dinh dưỡng đầy đủ, ăn nhiều rau xanh, hoa quả tươi và bổ sung vitamin C, đảm bảo trẻ ngủ đủ giấc mỗi ngày để tăng cường sức đề kháng, chống lại những tác nhân gây bệnh nói chung và viêm mũi dị ứng nói riêng.
• Giữ ấm cho trẻ trong những ngày thời tiết thay đổi.
• Với những trẻ dưới 3 tháng tuổi có biểu hiện sổ mũi, viêm mũi thường xuyên thì cha mẹ nên đưa đi khám để kịp thời phát hiện nguyên nhân và điều trị đúng cách.

Trên đây là toàn bộ những thông tin hữu ích dành cho bố mẹ về bệnh lý viêm mũi dị ứng ở trẻ em. Bố mẹ cần chủ động đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được thăm khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời tránh gây biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng đến sức khỏe.

Nếu còn có những thắc mắc gì khác thì vui lòng liên hệ HOTLINE 1900 3366 hoặc nhắn tin trực tiếp qua Fanpage Tổ hợp Y tế MEDIPLUS để được tư vấn nhanh nhất!

*Bài viết mang tính tham khảo thêm, không thay thế việc chẩn đoán hoặc phác đồ điều trị y khoa!