Ung thư tuyến giáp kiêng ăn gì? [Gợi ý] 5 món nên ăn

Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều trị và hồi phục ung thư tuyến giáp. Trong bài viết này, Tổ hợp y tế Mediplus sẽ cùng tìm hiểu ung thư tuyến giáp kiêng ăn gì? Ung thư tuyến giáp nên ăn gì? Từ đó giúp bạn xây dựng một chế độ ăn uống hợp lý và hỗ trợ tốt nhất cho sức khỏe của mình. 

1. Vai trò của ăn uống đối với việc điều trị ung thư tuyến giáp

Bệnh nhân ung thư tuyến giáp có thể cần tránh một số loại thực phẩm với mục đích:

Kiểm soát sự hấp thụ i-ốt

I-ốt là yếu tố thiết yếu trong việc sản xuất hormone tuyến giáp. Việc hấp thụ quá ít hoặc quá nhiều i-ốt đều có thể làm tăng khả năng tái phát ung thư tuyến giáp. Vì vậy, kiểm soát lượng i-ốt từ thực phẩm là rất quan trọng. Trong một số trường hợp, việc giảm tiêu thụ i-ốt có thể cải thiện hiệu quả của điều trị bằng i-ốt phóng xạ sau khi phẫu thuật ung thư tuyến giáp.

Hỗ trợ điều trị bệnh

Những bệnh nhân ung thư sau phẫu thuật thường tiếp tục được điều trị bằng thuốc hoặc liệu pháp phóng xạ. Các phương pháp này có thể gây ra các tác dụng phụ như buồn nôn, mất cảm giác vị giác, khó nuốt và rối loạn tiêu hóa. Việc thực hiện chế độ ăn uống kiêng khem và lựa chọn thực phẩm hợp lý có thể giúp giảm thiểu những triệu chứng này và nâng cao sức khỏe cho người bệnh.

Ăn uống lành mạnh hỗ trợ điều trị bệnh

Kiểm soát cân nặng

Bệnh nhân ung thư tuyến giáp có thể trải qua rối loạn chức năng tuyến giáp, ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất và gây ra tình trạng tăng hoặc giảm cân không mong muốn. Áp dụng chế độ ăn kiêng có thể hỗ trợ kiểm soát trọng lượng, ngăn ngừa các biến chứng liên quan đến tim mạch và tiểu đường, đồng thời nâng cao sức khỏe tổng thể.

Rút ngắn thời gian hồi phục

Sau khi phẫu thuật ung thư tuyến giáp, việc giảm thiểu tiêu thụ thực phẩm không tốt cho sức khỏe giúp cơ thể kiểm soát tình trạng viêm và hỗ trợ quá trình lành vết thương. Các loại thực phẩm không tốt này bao gồm: đồ uống có cồn, thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa (như mỡ động vật), đồ ăn chế biến sẵn, cũng như thực phẩm lên men hoặc ướp quá nhiều muối và đường.

2. Ung thư tuyến giáp kiêng ăn gì?

Bệnh nhân ung thư tuyến giáp cần tránh những thực phẩm có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng như suy nhược thể chất, khó nuốt và khó tiêu hóa sau phẫu thuật. Đồng thời, việc hạn chế tiêu thụ thực phẩm không tốt cho sức khỏe và kiểm soát lượng i-ốt dung nạp là cần thiết để giảm nguy cơ tái phát ung thư. Cụ thể:

Tránh thức ăn cứng

Bệnh nhân ung thư tuyến giáp nên tránh những thực phẩm có kết cấu cứng vì tuyến giáp nằm ở phía trước cổ, khiến việc nuốt thức ăn cứng trở nên khó khăn do khối u có thể chèn ép và làm hẹp thực quản. 

Ung thư tuyến giáp kiêng ăn thức ăn cứng

Hơn nữa sau khi phẫu thuật hoặc điều trị bằng tia phóng xạ, vùng cổ thường nhạy cảm, nên việc tiêu thụ thức ăn cứng có thể gây kích thích và đau. Do đó, lựa chọn thực phẩm mềm, dễ tiêu hóa sẽ giúp giảm nhẹ các triệu chứng và hỗ trợ quá trình hồi phục sau điều trị.

Hạn chế các loại rau họ Cải

Các loại rau thuộc họ Cải như cải bó xôi, cải xanh, cải xoăn, su hào và bắp cải Brussels thường có hàm lượng goitrogen cao. Hợp chất này có thể làm giảm khả năng hấp thụ i-ốt, một khoáng chất thiết yếu cho việc sản xuất hormone tuyến giáp thyroxine T4. Điều này có thể dẫn đến rối loạn chức năng tuyến giáp, hình thành bướu cổ hoặc làm tăng tốc độ phát triển của ung thư.

Tuy nhiên, goitrogens chỉ gây ra vấn đề khi được tiêu thụ với số lượng lớn, và thường chỉ là mối lo ngại đối với những người có chế độ ăn giàu goitrogens nhưng thiếu i-ốt. Nếu được chế biến đúng cách, chẳng hạn như luộc hoặc hấp, hàm lượng goitrogens trong rau họ Cải có thể giảm đáng kể. Vì vậy, không cần phải hoàn toàn loại bỏ các loại rau này khỏi chế độ ăn mà chỉ cần điều chỉnh phương pháp chế biến và ưu tiên một chế độ ăn uống đa dạng, cân bằng để duy trì sức khỏe tốt.

Bệnh nhân K tuyến giáp nên kiêng rượu bia

Sử dụng rượu bia có thể dẫn đến viêm gan, trong khi gan là cơ quan chính chịu trách nhiệm chuyển hóa hormone giáp T4 (thyroxine) thành hormone T3 (triiodothyronine). Do đó, việc tiêu thụ rượu bia có thể làm rối loạn cân bằng hormone của tuyến giáp, ảnh hưởng đến trọng lượng và quá trình trao đổi chất.

Đặc biệt, đối với những bệnh nhân đang điều trị ung thư tuyến giáp, việc tiêu thụ cồn có thể gây tương tác với thuốc và làm giảm hiệu quả của liệu pháp điều trị. Hơn nữa, rượu bia còn có thể kích thích dạ dày và thực quản, gây khó khăn trong tiêu hóa, một vấn đề phổ biến ở bệnh nhân ung thư tuyến giáp sau phẫu thuật và xạ trị. Vì vậy, việc tránh xa các loại thực phẩm có chứa cồn và rượu bia sẽ giúp quá trình điều trị và hồi phục của bệnh nhân diễn ra hiệu quả hơn.

Ung thư tuyến giáp kiêng ăn rượu bia

Giảm tiêu thụ đậu nành và các sản phẩm chế biến từ đậu nành

Đậu nành và các sản phẩm chế biến từ đậu nành chứa isoflavones, một loại hợp chất có cấu trúc tương tự estrogen, có thể làm cản trở khả năng hấp thụ i-ốt của tuyến giáp. Điều này có thể gây khó khăn trong việc sản xuất hormone giáp, dẫn đến tình trạng suy giáp. Đối với bệnh nhân ung thư tuyến giáp, việc duy trì sự ổn định và cân bằng hormone giáp là vô cùng quan trọng. Do đó, việc kiêng các thực phẩm từ đậu nành sẽ giúp ngăn ngừa sự phát triển của biến chứng suy giáp trong quá trình điều trị ung thư.

Thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa, cholesterol và đường

Thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa, cholesterol và đường có thể dẫn đến tăng cân, gia tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch và tiểu đường, từ đó làm tăng tốc độ tiến triển của ung thư. Cụ thể:

• Chất béo bão hòa và cholesterol: Những thành phần này có thể ảnh hưởng đến trọng lượng cơ thể, kích thích phản ứng viêm và căng thẳng oxy hóa đối với tuyến giáp, dẫn đến mất cân bằng hormone. Điều này đặc biệt có hại cho bệnh nhân ung thư tuyến giáp, vì tuyến giáp là cơ quan chính trong việc sản xuất và điều chỉnh hormone.
• Đường tinh chế: Gây tăng mức đường huyết trong cơ thể, thúc đẩy tình trạng gan nhiễm mỡ, thừa cân và tiểu đường, làm rối loạn sức khỏe tổng thể và làm chậm quá trình hồi phục ở bệnh nhân ung thư tuyến giáp.

Vì lý do này, việc kiêng các thực phẩm giàu đường và chất béo bão hòa trở thành một nguyên tắc dinh dưỡng quan trọng trong chế độ ăn của bệnh nhân ung thư tuyến giáp, và đã được nhiều chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo.

Tránh ăn các món cay và chua

Kiêng thực phẩm có vị cay và chua là một trong những chỉ dẫn quan trọng mà bệnh nhân ung thư tuyến giáp thường nhận được từ bác sĩ sau khi phẫu thuật cắt bỏ khối u. Nguyên nhân là do những loại thực phẩm này có thể kích thích niêm mạc của hệ tiêu hóa, làm gia tăng nguy cơ viêm loét dạ dày, trào ngược thực quản, ợ chua và tiêu chảy. 

Điều này càng trở nên nghiêm trọng hơn khi bệnh nhân đang phải sử dụng nhiều loại thuốc hoặc trải qua xạ trị sau phẫu thuật. Việc tiêu thụ thực phẩm cay và chua có thể tạo thêm áp lực cho hệ tiêu hóa, gây khó khăn trong quá trình hồi phục và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Ung thư tuyến giáp kiêng ăn gì? Các món cay và chua

Hạn chế nội tạng động vật

Đây là loại thực phẩm rất đáng khuyến khích vì trong quá trình chăn nuôi, nhà sản xuất không sử dụng hóa chất hay thuốc men cho các động vật này, do đó thịt của chúng rất an toàn. Tuy nhiên, khi tiêu thụ nội tạng động vật như thận, tim và gan, bệnh nhân tuyến giáp cần lưu ý rằng nội tạng chứa nhiều acid lipoic. Việc hấp thụ quá nhiều acid béo này có thể làm rối loạn chức năng của tuyến giáp. Hơn nữa, acid lipoic còn có thể tương tác với nhiều loại thuốc tuyến giáp mà bạn đang sử dụng.

Tránh đồ đóng hộp, chế biến sẵn, thịt đỏ

Bệnh nhân ung thư tuyến giáp nên tránh xa thực phẩm chế biến sẵn vì chúng thường chứa nhiều muối, đường, chất béo và các phụ gia công nghiệp như chất điều vị, phẩm màu, và chất bảo quản. Việc tiêu thụ quá nhiều thực phẩm này có thể dẫn đến tăng cân, tăng cao nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch, tiểu đường và những vấn đề sức khỏe khác. Hơn nữa, giá trị dinh dưỡng của những thực phẩm chế biến sẵn thường thấp hơn so với thực phẩm tươi, điều này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tổng thể và làm chậm quá trình hồi phục của bệnh nhân.

Hạn chế tiêu thụ thực phẩm giàu gluten

Không phải tất cả bệnh nhân ung thư tuyến giáp đều cần tránh gluten; chỉ những người vừa bị ung thư tuyến giáp vừa mắc bệnh celiac (không dung nạp gluten) mới cần kiêng thực phẩm chứa gluten. Gluten chủ yếu có trong các loại ngũ cốc như lúa mì, lúa mạch, mạch nha, và các sản phẩm chế biến từ chúng như bánh mì nguyên cám, mì ống và nui. 

Nghiên cứu cho thấy những người mắc bệnh celiac có nguy cơ phát triển hoặc tái phát ung thư tuyến giáp cao gấp 2,5 lần so với những người không mắc bệnh này. Vì vậy, việc hoàn toàn kiêng thực phẩm chứa gluten là cần thiết đối với bệnh nhân ung thư tuyến giáp có tiền sử celiac.

K tuyến giáp kiêng ăn gì? Thực phẩm chứa nhiều gluten

Thực phẩm tái, sống 

Bệnh nhân ung thư tuyến giáp, như những người mắc các loại ung thư khác, thường phải thực hiện các phương pháp điều trị như hóa trị, xạ trị và phẫu thuật.. Những phương pháp này có thể làm suy yếu hệ miễn dịch, khiến họ dễ bị mắc các bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn và virus. 

Các loại thực phẩm sống hoặc chưa nấu chín như thịt sống, hải sản tươi sống, trứng lòng đào, và rau sống có thể mang theo vi khuẩn gây ngộ độc thực phẩm, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng máu với các tác nhân như E. Coli, Listeria, Toxoplasma, và Salmonella. Vì vậy, các chuyên gia dinh dưỡng khuyên rằng bệnh nhân ung thư tuyến giáp nên kiêng ăn thực phẩm sống hoặc chưa được chế biến kỹ để giảm thiểu khả năng ngộ độc thực phẩm.

Xem thêm: Chi phí điều trị ung thư tuyến giáp bao nhiêu tiền? Cập nhật 2024

3. Ung thư tuyến giáp nên ăn gì? Gợi ý 5 món 

Ngoài những thực phẩm cần kiêng cữ, bệnh nhân ung thư tuyến giáp cũng cần chú ý đến những gì nên ăn để cải thiện sức khỏe. Quá trình điều trị có thể khiến người bệnh cảm thấy mệt mỏi và chán ăn, do đó việc bổ sung dinh dưỡng là rất quan trọng. Việc cung cấp các loại thực phẩm bổ dưỡng sẽ giúp tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ cơ thể trong quá trình hồi phục và điều trị bệnh.

Rau xanh, thực phẩm giàu chất xơ dễ tiêu hóa

Chất xơ có tác dụng hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả và giảm sự hấp thụ hormone tuyến giáp. Do đó, bệnh nhân ung thư tuyến giáp nên bổ sung thêm các thực phẩm giàu chất xơ từ rau xanh, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt trong khẩu phần ăn hàng ngày.

K tuyến giáp nên ăn gì? Rau xanh, thực phẩm giàu chất xơ dễ tiêu hóa

Các loại hạt

Hạt điều, hạnh nhân và hạt bí là những thực phẩm giàu magie, hỗ trợ tốt cho hoạt động của tuyến giáp. Các loại hạt này cung cấp protein thực vật, kẽm, đồng, cùng vitamin E và B, góp phần giúp tuyến giáp hoạt động hiệu quả và ổn định.

Thực phẩm từ biển và các món ăn giàu omega 3

Nhóm thực phẩm giàu omega-3 đóng vai trò thiết yếu trong việc hỗ trợ điều trị và kiểm soát ung thư tuyến giáp thể nhú. Omega-3 là axit béo giúp giảm viêm, tăng cường hệ miễn dịch và bảo vệ tim mạch. Các thực phẩm giàu omega-3, có lợi cho người bệnh ung thư tuyến giáp, bao gồm cá hồi, cá thu, cá mòi, bơ, hạt lanh và hạt chia. Tuy nhiên, người bệnh cần lưu ý đến hàm lượng i-ốt trong các loại cá để đảm bảo sức khỏe tốt nhất.

Các vitamin có tác dụng chống oxy hóa và nhóm vitamin B

Vitamin A, C và E là những chất chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp sửa chữa các tổn thương ở tuyến giáp. Thịt lợn, rau xanh, thịt gà, trứng, các loại đậu, hải sản có vỏ, mầm lúa mì, hạnh nhân, đậu Hà Lan và ngũ cốc nguyên hạt là nguồn phong phú vitamin B và nên được bổ sung vào chế độ ăn để duy trì chức năng tuyến giáp khỏe mạnh.

Hoa quả tốt cho người ung thư tuyến giáp

Thực phẩm giàu selen, kẽm, đồng, sắt

Những vi chất dinh dưỡng này đóng vai trò quan trọng trong việc tối ưu hóa chức năng tuyến giáp. Kẽm giúp tăng mức hormone TSH, đồng thời cần thiết cho quá trình sản sinh hormone tuyến giáp, và sắt hỗ trợ tuyến giáp hoạt động hiệu quả. Để đảm bảo cung cấp đầy đủ các khoáng chất này, bạn nên bổ sung gan bê, nấm, củ cải và rau mồng tơi vào chế độ ăn. Bên cạnh đó, selen cũng là khoáng chất thiết yếu cho việc sản sinh và điều tiết T3, vì vậy cần tăng cường thực phẩm giàu selen như cá hồng, cá ngừ, gan bò, nấm, tôm, cá và các loại hạt.

Đón đọc: Ăn gì sau phẫu thuật ung thư tuyến giáp? 6 Lưu ý

4. Ung thư tuyến giáp cần lưu ý gì về ăn uống, sinh hoạt?

Để ngăn chặn bệnh ung thư tuyến giáp tiến triển nặng, người bệnh cần điều chỉnh lối sống và chế độ ăn uống sao cho phù hợp như sau:

Sai lầm khi nhịn ăn để bỏ đói tế bào k tuyến giáp

Một số người nghĩ rằng nhịn ăn có thể làm “bỏ đói” tế bào ung thư, tuy nhiên, quan niệm này không có căn cứ khoa học. Việc nhịn ăn không chỉ không làm suy yếu tế bào ung thư mà còn làm suy giảm sức đề kháng của cơ thể, khiến hệ miễn dịch yếu đi và tăng nguy cơ nhiễm trùng. 

Người bệnh ung thư tuyến giáp cần duy trì một chế độ ăn uống cân bằng, đầy đủ chất dinh dưỡng với các loại thực phẩm giàu chất chống oxy hóa, đồng thời hạn chế các thực phẩm có hàm lượng calo cao, nhằm duy trì năng lượng cho cơ thể và hỗ trợ quá trình phục hồi.

Sai lầm khi nhịn ăn để bỏ đói tế bào k tuyến giáp

Hạn chế căng thẳng và stress quá mức

Căng thẳng kéo dài sẽ làm tăng nồng độ hormone cortisol, gây ức chế việc sản xuất hormone TSH từ tuyến yên, từ đó ảnh hưởng đến khả năng sản sinh hormone thyroxine T4 của tuyến giáp. Điều này có thể làm mất cân bằng hormone, thúc đẩy ung thư tiến triển. Bên cạnh đó, stress cũng làm suy yếu hệ miễn dịch, khiến cơ thể khó khăn hơn trong việc chống lại tế bào ung thư và phục hồi sau các liệu pháp điều trị.

Bệnh nhân ung thư tuyến giáp nên tránh hút thuốc

Thuốc lá chứa nicotine và nhiều chất độc hại khác, không chỉ làm suy giảm khả năng miễn dịch mà còn thúc đẩy sự phát triển và nhân đôi của tế bào ung thư. Hút thuốc cũng có thể làm giảm hiệu quả của các loại thuốc điều trị ung thư, gây cản trở cho quá trình hồi phục. Vì vậy, người bệnh ung thư tuyến giáp cần tuyệt đối tránh xa thuốc lá để tăng cường khả năng sống sót và hỗ trợ điều trị.

Thức khuya không tốt 

Ngủ không đủ giấc sẽ làm tăng hormone cortisol, gây căng thẳng và làm suy yếu hệ miễn dịch. Khi cơ thể thiếu giấc ngủ, không có đủ thời gian để sửa chữa các tế bào bị tổn thương, bao gồm cả tế bào bị ung thư. Điều này có thể làm cho tế bào ung thư phát triển nhanh hơn và lan rộng ra các vùng khác của cơ thể. Do đó, người bệnh cần đảm bảo ngủ đủ giấc và đúng giờ để cơ thể có thời gian phục hồi.

Thức khuya không tốt cho người ung thư tuyến giáp

Sử dụng thuốc và thực phẩm chức năng mà không có sự chỉ định của bác sĩ

Việc tự ý sử dụng thuốc hoặc thực phẩm chức năng mà không có sự tư vấn từ bác sĩ có thể gây ra các phản ứng phụ không mong muốn. Một số loại thực phẩm chức năng có thể tương tác với thuốc điều trị ung thư, gây thay đổi nồng độ hormone và ảnh hưởng xấu đến tiến triển của bệnh. Do đó, cần tuân thủ nghiêm ngặt phác đồ điều trị đã được chỉ định.

Tránh vận động quá sức

Người bệnh ung thư tuyến giáp thường cảm thấy mệt mỏi do tác dụng phụ của quá trình điều trị như phẫu thuật, hóa trị và xạ trị. Việc vận động quá sức sẽ làm tăng áp lực lên hệ thống tim mạch và hô hấp, khiến cơ thể khó phục hồi hơn. Thay vào đó, người bệnh nên duy trì các hoạt động nhẹ nhàng như đi bộ, tập yoga hoặc thiền định để hỗ trợ tinh thần và sức khỏe tổng thể.

Tiếp xúc nhiều với tia cực tím

Mặc dù ung thư tuyến giáp không liên quan trực tiếp đến da, nhưng bệnh nhân ung thư thường có hệ miễn dịch yếu hơn, dễ bị tổn thương bởi tia cực tím (UV). Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời mà không có biện pháp bảo vệ thích hợp có thể dẫn nguy cơ mắc các bệnh ung thư khác về da, đặc biệt khi sử dụng một số loại thuốc điều trị làm da trở nên nhạy cảm hơn với tia UV. 

Vì vậy, người bệnh nên mặc áo dài tay, đội mũ rộng vành và sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF cao khi ra ngoài, đặc biệt trong khoảng thời gian từ 9 giờ sáng đến 3 giờ chiều.

Ung thư tuyến giáp không nên tiếp xúc nhiều với tia cực tím

Sinh hoạt, Vận động

Người bệnh cần tạo cho mình một môi trường sống thoáng đãng, sạch sẽ và yên tĩnh. Có thể thư giãn bằng các hoạt động như đọc sách, nghe nhạc, thiền hoặc tham gia vào những sở thích cá nhân để giảm bớt căng thẳng. Ngoài ra, cần tránh xa các tác nhân có hại như thuốc lá, rượu bia và các chất độc hại khác để bảo vệ sức khỏe và tăng cường khả năng hồi phục sau điều trị.

Hy vọng rằng bài viết từ Tổ hợp Y tế Mediplus đã mang đến cho bạn những thông tin bổ ích về ung thư tuyến giáp kiêng ăn gì. Nếu muốn đặt lịch khám với bác sĩ ung bướu giỏi tại Mediplus, bạn hãy liên hệ với chúng tôi qua hotline 1900.3366 để nhận được sự hỗ trợ tận tình!

**Lưu ý: Bài viết là chia sẻ kiến thức, không thay thế cho khám và điều trị y khoa.