[Chuyên gia giải đáp] Siêu âm 2D có đo được độ mờ da gáy không?

Vừa qua, chị H.Linh (30 tuổi, Hà Nội) có gửi đến Tổ hợp y tế MEDIPLUS câu hỏi như sau: Xin chào bác sĩ, tôi sắp đến tuần thứ 11 của thai kỳ, đây là giai đoạn quan trọng cần đo độ mờ da gáy cho con. Nhưng tôi có thắc mắc là liệu siêu âm 2D có đo được độ mờ da gáy không, tôi có nên siêu âm 3D, 4D để có kết quả chính xác hơn không? Cảm ơn bác sĩ!

Trước hết, xin cảm ơn chị H.Linh đã tin tưởng và gửi câu hỏi tư vấn đến Tổ hợp y tế MEDIPLUS. Sau đây để trả lời vấn đề thắc mắc của chị, chúng tôi đã mời Bác sĩ Mai Văn Bằng – hiện đang là bác sĩ Chẩn đoán hình ảnh hàng đầu tại Tổ hợp Y tế MEDIPLUS sẽ tư vấn và giải đáp thắc mắc thắc mắc của chị như sau:

1. Siêu âm 2D có thể đo được độ mờ da gáy không?

Về khả năng đo độ mờ da gáy của siêu âm 2D thì chúng tôi hoàn toàn có thể khẳng định: 100% các trường hợp chẩn đoán bệnh Down bằng đo độ mờ da gáy đều được diễn ra trên máy siêu âm 2D.

Đo độ mờ da gáy có tên tiếng Anh là Nuchal Translucency – NT. Đây là phương pháp phát hiện bệnh Down dựa trên việc quan sát những dấu hiệu bất thường ở vùng da gáy của em bé trong bụng mẹ. Dựa vào đây, một số hội chứng bất thường về nhiễm sắc thể thường gặp ở trẻ sơ sinh cũng được chẩn đoán kịp thời như Edward, Patau,…

Sau khi có kết quả, nếu có dấu hiệu bất thường, mẹ sẽ được bác sĩ chỉ định thực hiện tiếp như: xét nghiệm double test, Triple test, NIPT, chọc ối, sinh thiết gai rau,… sau đó mới đi đến kết luận cuối cùng và tư vấn cho mẹ phương án phù hợp.

Vì vậy các mẹ hoàn toàn có thể yên tâm về khả năng siêu âm 2D có đo được độ mờ da gáy. Nếu các mẹ thắc mắc về khả năng đo độ mờ da gáy bằng siêu âm 3D và 4D thì có thể tìm hiểu phần tiếp theo của bài viết.

Xem thêm:

• Siêu âm 2D có biết trai hay gái không? Thời điểm nào thì chính xác?
• Tìm hiểu 14 tuần siêu âm 2D biết trai hay gái chưa?
• 15 tuần siêu âm 2D biết trai hay gái chưa?

Siêu âm 2D giúp phát hiện sớm bệnh Down ở trẻ

2. So sánh độ chính xác khi đo độ mờ da gáy siêu âm 2D, 3D và 4D

Hiện nay, 100% các trường hợp chẩn đoán bệnh Down bằng đo độ mờ da gáy đều được diễn ra trên máy siêu âm 2D. Tuy nhiên, nhiều bà mẹ thắc mắc về khả năng siêu âm 2D có đo được độ mờ da gáy so với 3D, 4D thậm chí quan niệm rằng siêu âm 4D hiện đại hơn và độ chính xác cao hơn.

So sánh độ chính xác đo độ mờ da gáy 2D, 3D, 4D

Để làm sáng tỏ vấn đề này, Tổ hợp y tế MEDIPLUS sẽ thực hiện bảng so sánh chi tiết do khách hàng theo dõi:

Thông qua bảng so sánh trên có thể thấy, siêu âm 3D, 4D sẽ cung cấp thêm chế độ hình ảnh một cách trực quan và sinh động cho các mẹ có nhu cầu. Còn để đo độ mờ da gáy thì việc thăm khám cơ bản đều sẽ được thực hiện trên hình ảnh 2D.

3. Độ mờ da gáy bao nhiêu là bình thường?

Độ mờ da gáy là những chất dịch xuất hiện ở vùng da phần gáy của thai nhi. Kích thước trên bảng kết quả sẽ là cơ sở để bác sĩ chẩn đoán nguy cơ mắc bệnh ở trẻ. Siêu âm 2D có đo được độ mờ da gáy rồi, nhưng giá trị bao nhiêu là bình thường?

• Nếu giá trị là 2,5mm là giá trị nghi ngờ. Nếu kích thước >3,0 mm thì tỷ lệ bất thường nhiễm sắc thể khá cao.
• Để có kết quả chính xác nhất nên đo khi thai nhi từ 11-13 tuần 6 ngày.

Kết quả đo độ mờ da gáy sẽ cho biết nguy cơ của bé bị bất thường về nhiễm sắc thể

Nhìn vào bảng kết quả đo độ mờ da gáy, mẹ có thể dự đoán được kết quả dựa trên những nguyên tắc sau:

• CRL (mm) là chiều dài mông của trẻ phát triển theo tuần tuổi
• Expected Nuchal Translucency (mm), hay được viết tắt là NT, là độ mờ da gáy của trẻ, tương ứng bên dưới là Percentile (bách phân vị) là chỉ số dùng để ước lượng tỷ lệ mắc bệnh của trẻ dựa trên dữ liệu bên dưới.
• NT có chỉ số tăng theo CRL nên mẹ cần đối chiếu 2 thông số này tương đương nhau để nhận biết dấu hiệu bất thường của NT.
• Nếu chỉ số NT lớn hơn percentile 95th khi so sánh với CRL thì là tăng.

Dưới đây là bảng so sánh độ mờ da gáy bình thường và độ mờ da gáy bất thường khách hàng có thể tham khảo:

Kết quả siêu âm đo độ mờ da gáy có thể phát hiện được khoảng 75% trường hợp mắc hội chứng Down. Vậy nên, các mẹ bầu tuyệt đối không chủ quan và thực hiện ngay đo độ mờ da gáy khi mang thai.

Trong bất cứ trường hợp nào, các mẹ không nên mất bình tĩnh và thực hiện theo các chỉ dẫn của bác sĩ để có quyết định sáng suốt nhất.

4. Nên siêu âm 2D đo độ mờ da gáy ở tuần thai nào?

Việc thực hiện siêu âm đo độ mờ da gáy cần được tiến hành đúng thời điểm đảm bảo kết quả chính xác nhất. Khoảng thời gian các bà mẹ cần lưu ý để đi khám là từ tuần thứ 11 đến tuần thứ 13 + 6 ngày (khoảng 3 tháng đầu) của thai kỳ.

• Nếu tiến hành trước khi thai nhi đến tuần thứ 11, vì các cơ quan của bé vẫn chưa phát triển hoàn thiện và kích thước quá thai quá nhỏ khiến bác sĩ khó quan sát được chính xác da gáy của bé có mờ hay không.
• Ngược lại, nếu siêu âm qua tuần thứ 13 sẽ bỏ qua giai đoạn vàng để phát hiện bệnh vì các chỉ số đo độ mờ da gáy đã trở về trạng thái ổn định.

5. Đo độ mờ da gáy qua siêu âm 2D bằng cách nào?

Ngoài việc giải đáp siêu âm 2D có đo được độ mờ da gáy thì ở phần này sẽ giúp các mẹ hiểu được cách đo độ mờ da gáy qua siêu âm 2D. Khi được chỉ định đo độ mờ da gáy qua siêu âm 2D, máy siêu âm sẽ quét toàn bộ bụng mẹ để lấy hình ảnh từ phần đỉnh đầu đến điểm cuối của xương sống. Dựa vào hình ảnh thu được, bác sĩ sẽ tiến hành đo độ mờ da gáy.

Hình ảnh siêu âm 2D đo độ mờ da gáy

Như trên hình ảnh, phần màu trắng chỉnh là làn da của bé, còn phần màu đen là các chất dịch tập kết ở sau gáy. Tại chỗ này, có một đường trắng xuất hiện và mờ dần chính là khoảng mờ sau gáy.

*Lưu ý: Để đo độ mờ da gáy thường thực hiện siêu âm qua đường bụng của mẹ như thông thường. Tuy nhiên với những trường hợp đặc biệt như mẹ có tử cung nghiêng về sau, mẹ thừa cân… thì có thể thay bằng phương pháp siêu âm bằng đầu dò âm đạo để có kết quả chính xác hơn.

6. Giải đáp thắc mắc liên quan độ mờ da gáy của mẹ

Ngoài thắc mắc siêu âm 2D có đo được độ mờ da gáy không thì còn rất nhiều các thắc mắc khác xung quanh chủ đề liên quan đến độ mờ da gáy mà mẹ bầu cũng đang quan tâm. Cùng MEDIPLUS giải đáp các thắc mắc sau:

Câu hỏi 1: Độ mờ da gáy phải được đo bằng siêu âm 4D?

• Bác sĩ trả lời: Không đúng.
• Do: Việc đo độ mờ da gáy hoàn toàn được thực hiện trên hình ảnh 2D. Tuy nhiên, những máy siêu âm có chức năng 3D, 4D thường kèm theo chất lượng hình ảnh 2D cũng đồng thời rất tốt, vì vậy giúp việc đo độ mờ da gáy trở nên rõ ràng hơn.

Câu hỏi 2: Độ mờ da gáy bình thường có phải làm xét nghiệm sàng lọc nữa không?

• Bác sĩ trả lời: Tùy theo chỉ định của bác sĩ.
• Do: Độ mờ da gáy dày bất thường là một yếu tố gợi ý cần làm thêm các xét nghiệm sàng lọc. Tuy nhiên, độ mờ da gáy bình thường cũng không loại trừ được 100% bất thường. Vì vậy không hẳn là cứ độ mờ da gáy bình thường thì mẹ không cần làm gì thêm và có thể được đảm bảo hoàn toàn.

Câu hỏi 3: Độ mờ da gáy tăng nghĩa là thai bị dị tật?

• Bác sĩ trả lời: Không hẳn
• Do: Độ mờ da gáy tăng ở các mức độ khác nhau cho thấy khả năng dị tật của em bé cũng tăng tùy theo mức độ. Đây là một giá trị gợi ý chứ không khẳng định được hoàn toàn.

Câu hỏi 4: Thai 11 tuần 5 ngày đo độ mờ da gáy được chưa?

• Bác sĩ trả lời: Thai 11 tuần 5 ngày đã đo được rồi.
• Do: Độ mờ da gáy được xác định có ý nghĩa chính xác nhất khi thai từ 11 tuần đến 13 tuần 6 ngày. Nếu mẹ chưa đủ 11 tuần có thể đợi thêm ít ngày để kiểm tra.

Câu hỏi 5: Đo độ mờ da gáy có cần nhịn ăn không?

• Bác sĩ trả lời: Khi siêu âm đo độ mờ da gáy mẹ không cần nhịn ăn.
• Do: Mẹ khi đi siêu âm thai không cần nhịn ăn, không cần nhịn uống vì những điều trên không làm ảnh hưởng gì đến quá trình siêu âm. Mẹ cần ăn uống tốt để đảm bảo sức khỏe cho bản thân và thai nhi nữa nhé.

Câu hỏi 6: Đo độ mờ da gáy bao lâu có kết quả?

• Bác sĩ trả lời: Có kết quả ngay sau khi làm siêu âm xong.
• Do: Độ mờ da gáy được thực hiện như một bước bắt buộc trong quy trình thăm khám bằng siêu âm với thai nhi từ 11 tuần đến 13 tuần 6 ngày. Kết thúc quá trình siêu âm, bác sĩ sẽ đo kết quả và trả lời mẹ trong phiếu kết quả siêu âm.

Câu hỏi 7: Độ mờ da gáy 1,3mm, 1,3mm có cần làm doubles test không?

• Bác sĩ trả lời: Mẹ không cần thiết phải làm.
• Do: Độ dày da gáy như trên là trong giới hạn bình thường và do đó không có gợi ý nghi ngờ cần làm thêm các xét nghiệm khác. Tuy nhiên nếu mẹ có nguy cơ cao, ví dụ như nhiều tuổi, tiền sử sinh con dị tật… thì bác sĩ có thể căn cứ vào đó để khuyên mẹ làm thêm.

Hy vọng tất cả những thông tin trên đã giúp chị H.Linh và các mẹ bầu khác giải đáp được thắc mắc siêu âm 2D có đo được độ mờ da gáy không rồi.

Câu trả lời chính là: Siêu âm 2D hoàn toàn có thể đo được độ mờ da gáy, và thực tế 100% các trường hợp đo độ mờ da gáy đều được diễn ra trên máy siêu âm 2D. Nếu mẹ còn thắc mắc và cần tư vấn thêm, vui lòng gọi đến số hotline 1900 3366 nhé!

*Bài viết trên chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa!