Đau bụng dưới bên phải – Cảnh báo bệnh lý không được chủ quan

Đau bụng dưới bên phải là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý nguy hiểm liên quan đến ổ bụng và vùng chậu như: viêm ruột thừa cấp, bệnh túi thừa Meckel, bệnh viêm vùng chậu ở nữ giới, sỏi niệu quản,… Việc xác định đúng nguyên nhân và có biện pháp can thiệp kịp thời sẽ giúp ngăn ngừa nhiều biến chứng nguy hiểm.

Đau bụng dưới bên phải cảnh báo bệnh lý gì?

Vùng bụng dưới bên phải là vị trí của một số cơ quan cơ thể con người: manh tràng, ruột non, ruột thừa, buồng trứng phải (nữ giới). Bởi vậy, khi có triệu chứng đau bụng dưới bên phải, hãy lưu ý vì đó có thể là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh lý như: viêm ruột thừa; viêm túi thừa; viêm hạch mạc treo; viêm nhiễm vùng chậu; túi thừa meckel; sỏi niệu quản; xoắn buồng trứng (nữ giới) hay nghiêm trọng hơn ở phụ nữ là có thai ngoài tử cung.

Đau bụng dưới bên phải các triệu chứng cảnh báo sớm vấn đề bệnh lý.

Đau bụng bên phải phía trên

Người bệnh có dấu hiệu đau dai dẳng hay đau quặn phần bụng bên phải phía trên thì có thể đang gặp phải một số vấn đề như:

Vấn đề về gan

Ở vị trí bên phải phía trên, gan chiếm một phần lớn; bởi vậy các triệu chứng đau ở vùng này có thể là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh lý về gan. Các cơn đau liên quan đến vấn đề về gan thường nhẹ, có thể chỉ đau âm ỉ tại vùng bụng phải phía trên. Tuy nhiên, trong một số trường hợp bệnh diễn biến nặng, người bệnh có thể có các triệu chứng như sụt cân không rõ nguyên nhân, da và mắt vàng, bệnh nhân ăn không ngon, trong trạng thái mệt mỏi, cơ thể suy nhược:

• Viêm gan (trong đó có một số loại viêm gan phổ biến do virus như viêm gan A, viêm gan B và viêm gan C): Trong trường hợp người bệnh bị nhiễm trùng do viêm gan sẽ có những cơn đau nhói ở vùng bụng phía trên bên phải; kèm theo đó là triệu chứng sốt, vàng da, cơ thể mệt mỏi.
• Áp xe gan: đây là tình trạng xung quanh gan hoặc dưới xương sườn có hiện tượng tụ mủ. Người bệnh khi bị áp xe gan sẽ bị đau nhức hạ sườn phải kèm theo triệu chứng sốt.

Gan bị suy giảm chức năng (có thể xơ gan)

người bệnh sử dụng quá nhiều rượu bia hoặc các thực phẩm gây hại cho gan như đồ bị nấm mốc, thức ăn chứa nhiều dầu mỡ, thức ăn nhanh,… trong một thời gian dài làm gan yếu đi, chức năng gan suy giảm khiến  gan bị tổn thương và có thể khiến cho người bệnh bị đau bụng trên bên phải kèm theo  vàng da.

Ung thư gan

Đau bụng trên bên phải có thể là dấu hiệu cảnh báo ung thư gan. Đây là một bệnh lý về gan nghiêm trọng, nguy hiểm cần chú ý. Các triệu chứng khác đi kèm như vàng mắt, vàng da, mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn hay sụt cân không rõ nguyên nhân,… đều có thể bị nhầm lẫn với các vấn đề khác của gan nên cần phải được đi khám và kiểm tra. Ung thư gan có thể xuất phát từ gan hoặc do di căn từ các khu vực khác của cơ thể.

Đau bụng bên phải phía trên cảnh báo các vấn đề về gan

Nhiễm trùng túi mật

Đau bụng trên bên phải cũng là dấu hiệu cảnh báo nhiễm trùng túi mật. Nhiễm trùng túi mật gây nên  các cơn đau quặn và nặng; cơn đau thường bắt đầu ở hạ sườn phải và lan ra sau lưng, lên vai. Đi kèm với dấu hiệu đau vùng bụng trên bên phải còn có một số triệu chứng như sốt cao, rối loạn tiêu hóa, đánh trống ngực và thở nhanh, gấp.

Nhiễm trùng túi mật nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến thủng túi mật. Do đó, nếu xuất hiện tình trạng đau quặn vùng bụng bên phải phía trên, người bệnh cần đi khám và kiểm tra kịp thời.

Đau thận phải

Người bệnh có cảm giác đau lưng bên phải, sau đó lan rộng đến vùng bụng bên phải phía trên là dấu hiệu cảnh báo thận bị đau. Nếu có các triệu chứng đau thận phải, người bệnh cần sớm được thăm khám và điều trị bởi đau thận phải có thể là triệu chứng cảnh báo một số bệnh liên quan đến thận như sỏi thận, viêm bể thận,…

Viêm đau ruột già

Đau vùng bụng phải trên cũng có thể là dấu hiệu viêm đau ruột già, các triệu chứng đi kèm khác như cảm giác trướng bụng, rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy hoặc táo bón.

Đau bụng bên phải phía dưới

Khi người bệnh cảm thấy đau quặn vùng bụng bên phải phía dưới hoặc đau dai dẳng không dứt, người bệnh cần chú ý bởi có thể đang mắc một số vấn đề sau:

Đau bụng dưới do viêm ruột thừa

Đau bụng quanh vùng rốn, đau vùng bụng bên phải phía dưới là một trong những triệu chứng điển hình, cảnh báo sớm viêm ruột thừa mọi người cần lưu ý.

Triệu chứng các cơn đau do viêm ruột thừa được diễn biến như sau: ban đầu là các cơn đau âm ỉ vùng bụng quanh rốn, đau có thể ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn. Quanh vùng rốn sẽ có cảm giác đau nhói hoặc tại vùng bụng bên phải phía dưới bị đau nặng, quặn thắt. Khi vận động mạnh hay ho có thể xuất hiện triệu chứng đau thắt vùng bụng và nhói lên kèm theo sốt. Người mắc viêm ruột thừa cũng có các triệu chứng khác như buồn nôn, nôn, bụng phình lên và có rối loạn tiêu hóa.

Viêm ruột thừa là bệnh lý nguy hiểm, người bệnh cần được phát hiện sớm và can thiệp kịp thời, tránh vỡ ruột gây ảnh hưởng đến tính mạng.

Bị viêm đại tràng

Đại tràng cũng nằm ở vùng hố chậu phải, nên khi có cơn đau bụng dưới bên phải thì có thể nghi ngờ đó là bệnh lý viêm đại tràng.

Người bị viêm đại tràng có triệu chứng đau vùng bụng dưới bên phải kéo dài hoặc đau nhói, quặn thắt vùng bụng dưới. Ngoài đau vùng bụng này còn đi kèm với một số triệu chứng: rối loạn đại tiện, đi ngoài phân ra máu, có thể thấy đau hậu môn sau khi đại tiện. Khi ấn dọc khung đại tràng, người bệnh sẽ cảm thấy đau. Người bị viêm đại tràng thường chán ăn, mệt mỏi, ngủ kém và có thể kèm theo sốt nhẹ.

Viêm bàng quang

Đau vùng bụng dưới bên phải cũng là một trong các dấu hiệu của bệnh viêm bàng quang.

Bên cạnh đó, người bị viêm bàng quang còn xuất hiện một số biểu hiện khác kèm theo như: vùng trên khớp mu đau nhẹ, vùng bụng dưới bên phải đau và căng. Người bệnh đi tiểu thấy buốt, tiểu nhiều lần trong ngày, nước tiểu có mủ ở cuối bãi và có thể tiểu ra máu, có thể có sốt. Đối với phụ nữ có thể đau lan sang âm hộ và niệu đạo.

Đau bụng dưới bên phải còn là biểu hiện của một số bệnh lý khác

Ở nam giới

Nam giới nên chú ý về hiện tượng đau bụng dưới bên phải, bởi đây có thể là triệu chứng của một số bệnh lý liên quan đến cơ quan sinh dục ở phái nam.

• Xoắn tinh hoàn

Xoắn tinh hoàn (xoắn thừng tinh – xoắn mạch máu và ống dẫn tinh) khiến cho máu không thể lưu thông đến tinh hoàn gây thiếu máu nuôi dưỡng và có thể dẫn đến hoại tử. Tình trạng này nếu để quá lâu có thể khiến tinh hoàn bị tổn thương vĩnh viễn (ảnh hưởng đến khả năng sinh sản) hoặc phải cắt bỏ.

Vậy nên cần chú ý đến các triệu chứng cảnh báo xoắn tinh hoàn để kịp thời phát hiện và can thiệp điều trị. Trong đó, đau bụng dưới bên phải cũng là một trong các biểu hiện cảnh báo xoắn tinh hoàn ở nam giới, các cơn đau xuất hiện dữ dội, đột ngột ở một bên tinh hoàn, bìu sưng to, và đau có thể lan rộng lên phía trên, vị trí xoắn có thể cao hơn bình thường gây ra triệu chứng đau bụng dưới bên phải ở nam giới.

• Thoát vị bẹn

Thoát vị bẹn là tình trạng tạng trong ổ bụng hoặc mỡ mạc treo rời khỏi vị trí, qua khu vực yếu của thành bụng đến hai bên ống bẹn, tạo thành một chỗ phình.

Bệnh nhân bị thoát vị bẹn thường có các triệu chứng: đau, rát, phình ở một hoặc hai bên háng (phần bụng dưới); chỗ phình tăng nhiều khi ho hoặc đứng lên nhưng khi nằm xuống có thể biến mất. Đau, khó chịu phần bụng dưới (chỗ phình) tăng lên khi nâng vác vật nặng hay tập thể dục. Ở vùng bẹn, người bệnh có cảm giác có khối đè nặng làm tăng áp lực.

Bệnh nhân bị thoát vị bẹn cần được phẫu thuật để đưa tạng trở lại ổ bụng. Nếu để lâu, các tạng trong ổ bụng (như ruột) có thể sà xuống và bị chèn ép ở khối thoát vị, gây tắc nghẽn, việc cung cấp máu cho phần tạng kẹt ở khối thoát vị bị cản trở, có thể dẫn đến thiếu máu và hoại tử.

Đau bụng dưới bên phải ở nam giới có thể là triệu chứng của thoát vị bẹn

Ở nữ giới

Chị em phụ nữ khi thấy đau bụng dưới bên phải kéo dài và liên tục cần lưu ý và nên đi khám sớm. Bởi các cơn đau bụng dưới bên phải có thể là dấu hiệu cảnh báo  một số bệnh lý phụ khoa nghiêm trọng.

• Đau bụng khi hành kinh

Chị em phụ nữ thường xuất hiện các cơn đau vùng bụng dưới bên phải trước hoặc sau kỳ kinh nguyệt. Đây là hiện tượng đau bụng hành kinh sinh lý bình thường của phái nữ.

• Mang thai ngoài tử cung

Dấu hiệu đau bụng dưới dữ dội và nghiêm trọng từ bên phải hoặc trái có thể là triệu chứng cảnh báo mang thai ngoài tử cung ở nữ giới.

Chửa ngoài tử cung đe dọa rất lớn tới sức khỏe sinh sản của thai phụ và là tình trạng sản khoa vô cùng nguy hiểm ở phụ nữ. Bởi vậy, cần chú ý dấu hiệu nhận biết tình trạng này để kịp thời ngăn chặn các biến chứng và có biện pháp điều trị, bảo vệ sức khỏe và tính mạng của thai phụ.

• Viêm ống dẫn trứng

Đau bụng dưới bên phải dữ dội cũng là một trong các dấu hiệu của bệnh lý viêm ống dẫn trứng ở phụ nữ, các cơn đau này có thể trở nên nặng hơn khi giao hợp. Các chuyên gia sản phụ khoa cũng đánh giá đây là bệnh nguy hiểm ở phụ nữ, cần được phát hiện và chữa trị kịp thời, tránh để dẫn đến tình trạng vô sinh ở nữ giới.

• U nang buồng trứng

U nang buồng trứng là một khối chứa dịch lỏng trong buồng trứng; hầu hết các u nang buồng trứng đều vô hại và sẽ tự biến mất mà không cần điều trị. Tuy nhiên, phần lớn u nang buồng trứng đều không có dấu hiệu và triệu chứng cụ thể, rõ ràng. Đôi khi là những cơn đau, căng tức vùng bụng dưới là một trong các dấu hiệu của u nang buồng trứng.

Khi người bệnh có triệu chứng đau vùng bụng dưới nghiêm trọng đi kèm với buồn nôn hoặc nôn thì rất có thể u nang bị vỡ hoặc u nang gây xoắn buồng trứng. Chị em cần lưu ý dấu hiệu để đi khám và có phương pháp điều trị phù hợp từ bác sĩ sản phụ khoa.

• Lạc nội mạc tử cung

Lạc nội mạc tử cung là tình trạng tế bào nội mạc tử cung di chuyển, lạc ra ngoài và bám bên ngoài tử cung. Các tế bào này vẫn phát triển gây đau bụng dữ dội và làm máu kinh ra nhiều hơn trong thời kỳ hành kinh của chị em phụ nữ.

Nữ giới bị lạc nội mạc tử cung thường có triệu chứng đau vùng chậu (vùng bụng dưới), phía dưới lưng trong giai đoạn hành kinh; cơn đau có thể xuất hiện trong khi quan hệ, khi di chuyển hoặc đi tiểu.

Lạc nội mạc tử cung có thể dẫn đến biến chứng vô sinh, gây tổn thương, ung thư buồng trứng hoặc u nội mạc tử cung. Tuy nhiên, bệnh này rất dễ nhầm lẫn với các bệnh lý phụ khoa khác bởi các triệu chứng giống nhau. Do đó khi xuất hiện dấu hiệu đau vùng bụng dưới bên phải, các chị em nên đi khám để kiểm tra sức khỏe phụ khoa và tìm ra nguyên nhân gây đau kịp thời.

Đau bụng dưới bên phải ở nữ giới cảnh báo một số bệnh lý phụ khoa

• Ung thư buồng trứng

Ung thư buồng trứng giống đa phần các bệnh ung thư khác. Bệnh thường chỉ được phát hiện ở giai đoạn muộn khi các biểu hiện của bệnh đã rõ ràng. Tuy vậy, khi xuất hiện tình trạng đau vùng bụng dưới bên phải hoặc trái, chị em nên đến gặp bác sĩ để được thăm khám và sàng lọc ung thư buồng trứng sớm. Ngoài ra, người bệnh còn có thể gặp phải một số triệu chứng khác kèm theo như:  chảy máu âm đạo bất thường sau mãn kinh hay thay đổi bất thường trong chu kỳ kinh nguyệt, tăng hoặc giảm cân không rõ nguyên nhân, đau khi quan hệ tình dục,…

Ung thư buồng trứng là bệnh lý nguy hiểm, có nguy cơ cao phải cắt bỏ buồng trứng và nguy hiểm tới tính mạng chị em nếu được phát hiện ở giai đoạn muộn. Tế bào ung thư có thể di căn tới các vùng cơ quan khác và gây ung thư thứ phát. Bởi vậy, việc khám sức khỏe phụ khoa định kỳ đóng vai trò vô cùng quan trọng để đảm bảo chị em luôn có một sức khỏe toàn diện.

Cần làm gì khi bị đau bụng dưới bên phải?

Khi bị đau bụng dưới bên phải, người bệnh cần theo dõi tính chất của cơn đau và sớm thăm khám để tìm ra căn nguyên chính xác và có phương pháp điều trị phù hợp. Người bệnh bị đau bụng dưới bên phải không nên tự ý mua thuốc, như vậy có thể làm tình trạng trở nên nặng hơn và dẫn tới các biến chứng nguy hiểm.

Tùy thuộc vào từng nguyên nhân đau bụng dưới bên phải mà có phác đồ điều trị riêng cho từng người bệnh.

• Nếu bệnh nhân bị nhiễm trùng, các bác sĩ sẽ cho bệnh nhân dùng kháng sinh và điều trị theo phác đồ.
• Với các trường hợp đau bụng dưới bên phải do viêm ruột thừa, viêm bàng quang, thai ngoài tử cung, u nang buồng trứng, viêm ống dẫn trứng,… người bệnh cần được đi khám để được các bác sĩ chẩn đoán và tiến hành phẫu thuật sớm.

Khi có triệu chứng đau bụng dưới bên phải mọi người không nên chủ quan bởi đây có thể là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh lý nguy hiểm. Bởi vậy, khi có dấu hiệu đau quặn phần bụng dưới bên phải hay đau dai dẳng không dứt, người bệnh cần được thăm khám và tìm ra nguyên nhân dẫn đến vấn đề đau bụng dưới bên phải, kịp thời có phương hướng điều trị phù hợp, tránh để tình trạng diễn biến nặng hơn gây nguy hiểm.

*Bài viết mang tính tham khảo thêm, không thay thế việc chẩn đoán hoặc phác đồ điều trị y khoa!