31.3K
Tham vấn y khoa:
•
Tác giả:MEDIPLUS
Chuyên mục:Tai mũi họng
MỤC LỤC
Viêm họng hạt là một dạng bệnh lý viêm họng mãn tính phổ biến ở mọi lứa tuổi. Bệnh đặc trưng với các triệu chứng dai dẳng, gây khó chịu cũng như ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống người bệnh. Vậy, làm thế nào nhận biết sớm căn bệnh này để tiến hành điều trị dứt điểm? Bài viết sau đây sẽ cung cấp cho người bệnh những hình ảnh viêm họng hạt trực quan nhất, từ đó giúp người bệnh chủ động thăm khám, kịp thời chữa trị.
Bản chất của viêm họng hạt là bệnh viêm họng mạn tính đặc trưng bởi quá trình viêm nhiễm kéo dài khiến niêm mạc họng bị sung huyết, xuất tiết liên tục. Tình trạng này tạo điều kiện thuận lợi cho virus hoặc vi khuẩn từ môi trường ngoài dễ dàng tấn công vào cơ thể, dẫn đến hình thành các hạt màu đỏ hoặc hồng ở thành sau họng.
Những hạt này chính là các hạt lympho nằm trong amidan hầu họng (amidan khẩu cái, amidan vòm, amidan vòi, amidan lưỡi). Bình thường, các hạt lympho này đóng vai trò như lá chắn bảo vệ đầu tiên của cơ thể, giúp bắt giữ và tiêu diệt tác nhân có hại xâm nhập qua đường hô hấp.
Do đó, khi hệ miễn dịch bị suy giảm, phòng tuyến bảo vệ này sẽ bị tấn công ngược lại bởi vi khuẩn, gây nên những ổ viêm, sưng tấy ở thành họng. Ở bệnh nhân bị viêm họng hạt, các lympho hầu họng sưng to, nổi thành các hạt đỏ gây khó chịu và đau đớn cho người bệnh.
Viêm họng hạt là sự viêm nhiễm kéo dài khiến niêm mạc họng bị tổn thương
Bệnh diễn ra qua hai giai đoạn, gồm cấp tính và mạn tính. Trong đó, viêm họng hạt cấp tính đặc trưng bởi các đợt tái phát riêng lẻ, diễn biến nhanh nhưng dễ dàng điều trị. Tuy nhiên, nếu không được chữa trị dứt điểm và kịp thời, bệnh sẽ chuyển sang giai đoạn mạn tính. Lúc này, quá trình điều trị sẽ trở nên khó khăn và kéo dài hơn rất nhiều.
Theo báo cáo của Bộ Y tế, hiện nay, trong số 80% người Việt mắc viêm họng thì viêm họng hạt chiếm tỷ lệ tới 45%. Bệnh xuất hiện chủ yếu ở những người bị viêm họng tái phát nhiều lần, dai dẳng. Viêm họng hạt có thể khởi phát đơn độc hoặc đi kèm với nhiều bệnh lý đường hô hấp khác như viêm khí quản mạn, viêm phế quản mạn, viêm xoang mạn tính,…
Nhìn chung, viêm họng hạt là bệnh lý không quá nguy hiểm. Tuy nhiên, người bệnh không nên chủ quan mà cần chủ động theo dõi hình ảnh viêm họng hạt để kịp thời thăm khám, điều trị nhằm tránh các biến chứng không đáng có như viêm đường hô hấp mạn tính, áp xe amidan, viêm phổi, ung thư vòm họng,…
Ở người bình thường, niêm mạc họng có màu hồng nhạt và bề mặt phẳng, mịn, không nổi chấm li ti hoặc đốm đỏ. Để dễ dàng quan sát hình ảnh viêm họng hạt, người bệnh có thể sử dụng gương phẳng và một chiếc đèn pin soi vào vùng hầu họng, dùng thêm thanh đè lưỡi nếu muốn quan sát rõ hơn. Không nên đưa thanh đè lưỡi quá sâu vì có thể gây tổn thương họng và tạo phản ứng kích thích nôn của cơ thể, gây khó khăn cho việc quan sát.
Viêm họng hạt cấp tính là đợt bùng phát viêm họng hạt đột ngột với các triệu chứng có thể quan sát được bằng mắt thường như:
Bên cạnh hình ảnh viêm họng hạt cấp tính được mô tả như trên, người bệnh có thể kèm theo các triệu chứng khác như ngứa họng, rát họng, khàn giọng, ho khan hoặc ho có đờm, ù tai, sổ mũi hoặc hắt hơi,… Một số người có thể sốt hoặc xuất hiện tình trạng nhức đầu nhẹ,… tùy cơ địa và mức độ bệnh.
Niêm mạc họng dày lên và ửng đỏ
Xuất hiện các nang lympho phía sau thành họng
Lưỡi gà sưng phù nề gây khó khăn trong việc ăn uống
Nếu không được điều trị kịp thời và dứt điểm, viêm họng hạt cấp sẽ chuyển sang giai đoạn mạn tính với các đợt tái phát diễn ra thường xuyên hơn, kèm theo các biểu hiện như:
Nhìn chung, các biểu hiện của viêm họng hạt mạn tính cũng tương tự như viêm họng hạt cấp tính, song, mức độ triệu chứng nghiêm trọng hơn rất nhiều. Ở giai đoạn này, bệnh nhân thường không sốt mà thay vào đó là cảm giác khô, rát họng gia tăng. Các cơn ho xuất hiện thường xuyên, liên tục và dai dẳng hơn.
Để chẩn đoán chính xác mức độ của bệnh và có hướng điều trị phù hợp, bác sĩ sẽ sử dụng thiết bị nội soi tai mũi họng để quan sát vùng niêm mạc họng của bệnh nhân. Viêm họng hạt mạn tính nếu không sớm điều trị dứt điểm có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như: áp xe amidan, áp xe thành họng, viêm đường hô hấp, viêm tai giữa,… Nguy hiểm hơn, bệnh có thể gây viêm màng tim, viêm khớp, viêm cầu thận,…gây ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng người bệnh.
Đối với viêm họng hạt mạn tính, các hạt lympho có kích thước rất to
Người bệnh có cảm giác khô rát họng
Các biểu hiện và hình ảnh viêm họng hạt có mủ cũng tương tự như viêm họng hạt cấp tính. Tuy nhiên, bệnh nhân sẽ có thêm triệu chứng sưng tấy cổ họng, thậm chí xuất hiện các nốt mủ trắng trên bề mặt họng. Ngoài ra, một vài biểu hiện mà bệnh nhân viêm họng hạt có mủ có thể ghi nhận như:
Người bệnh xuất hiện các nốt mủ trắng trên bề mặt họng
Các hốc mủ to gây nhiều đau đớn và khó khăn cho bệnh nhân khi giao tiếp và ăn uống
Viêm họng hạt do virus là tình trạng thường gặp và phổ biến ở trẻ nhỏ. Bệnh có thể lây lan nhanh và bùng phát thành dịch nếu trẻ không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Nhìn chung, bệnh tương đối dễ điều trị, trẻ có thể khỏi bệnh trong vòng 4-5 ngày mà không xảy ra hiện tượng bội nhiễm.
Hình ảnh viêm họng hạt do virus tương tự như viêm họng thông thường. Bên cạnh biểu hiện sưng tấy, ngứa rát vòm họng, người bệnh có thể bị ho khan, ho có đờm, chảy nước mũi, đau mắt, đau đầu, sốt cao và mệt mỏi toàn thân.
Người bệnh cần chú ý vệ sinh cá nhân và chăm sóc răng miệng, bảo vệ đường hô hấp bằng cách súc miệng thường xuyên bằng nước muối ấm. Nên bổ sung các thực phẩm giàu vitamin C để nâng cao sức đề kháng, giữ ấm vùng cổ, mũi và đeo khẩu trang mỗi khi ra đường.
Viêm họng hạt do virus có triệu chứng tương tự như viêm họng thông thường
So với viêm họng hạt do virus, viêm họng hạt do vi khuẩn thường nghiêm trọng và cần thời gian điều trị lâu hơn. Nguyên nhân gây bệnh chủ yếu là do liên cầu khuẩn Streptococcus gây nên. Bệnh có thể gặp ở bất kỳ đối tượng nào nhưng phổ biến nhất là trẻ em từ 5-15 tuổi.
Thời gian ủ bệnh của viêm họng hạt do vi khuẩn là từ 2-5 ngày. Sau khoảng thời gian này, người bệnh mới biểu hiện những triệu chứng đặc trưng như:
Viêm họng hạt do vi khuẩn Streptococcus nếu không được điều trị đúng cách và kịp thời có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng như nhiễm trùng tai, nhiễm trùng amidan, viêm xoang,…cùng các bệnh viêm nhiễm khác như tổn thương van tim, viêm thận,…
Vòm họng nổi hạch hoặc mảng trắng là đặc điểm nhận diện viêm họng hạt do vi khuẩn
Viêm họng hạt trắng là tình trạng xuất hiện lớp phủ màu trắng (đôi khi là màu xám) ngay trên niêm mạc họng. Đây có thể là dấu hiệu cho những bệnh lý nghiêm trọng và phức tạp hơn, nhất là tình trạng tăng bạch cầu đơn nhân nhiễm khuẩn.
Viêm họng hạt trắng còn có các thể tiến triển khác như viêm họng mụn nước, viêm họng herpes,… Bệnh có những biểu hiện tương đối giống với nhiều bệnh lý đường hô hấp khác. Tuy nhiên, viêm họng hạt trắng có khả năng tiến triển sang giai đoạn mạn tính nhanh hơn nếu không được can thiệp điều trị kịp thời.
Người bệnh có thể quan sát hình ảnh viêm họng hạt trắng với các đặc điểm sau:
Viêm họng hạt trắng có thể điều trị bằng kháng sinh nếu tác nhân gây bệnh là vi khuẩn. Người bệnh cần tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, đồng thời, nghỉ ngơi, giữ ẩm cơ thể và súc miệng bằng nước muối để làm sạch vùng hầu họng. Nếu cơn đau họng gây khó chịu, bệnh nhân cần trao đổi với bác sĩ điều trị để có thể cân nhắc thêm thuốc giảm đau.
Phía trên thành họng xuất hiện các amidan chấm mủ màu trắng vàng
Cổ họng bệnh nhân sưng đỏ và sần sùi như giấy ráp
Viêm họng hạt không chỉ khu trú ở vùng vòm họng, cổ họng mà còn có thể gây bệnh ở lưỡi. Đây là một dạng khá nguy hiểm của bệnh viêm họng hạt, gây ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống người bệnh cũng như nguy cơ cao tiến triển sang các biến chứng nghiêm trọng khác.
Viêm họng hạt ở lưỡi nếu không điều trị kịp thời có thể dẫn đến tình trạng sưng viêm, nổi hạt ở lưỡi, sau đó lan nhanh xuống các vị trí lân cận như amidan, thanh quản, phế quản, khí quản,…gây tổn thương cho các bộ phận này. Một số hình ảnh viêm họng hạt ở lưỡi mà bệnh nhân có thể quan sát được bao gồm:
Viêm họng hạt ở lưỡi là dạng khá nguy hiểm của viêm họng hạt
Viêm họng hạt ở trẻ em là tình trạng viêm họng mạn tính chủ yếu do viêm nhiễm răng miệng, vệ sinh răng miệng không đúng cách hoặc nhiễm lạnh,…Trẻ bị viêm nhiễm kéo dài, tái phát nhiều lần gây tổn thương niêm mạc họng và amidan một cách trầm trọng.
Quan sát hình ảnh viêm họng hạt ở trẻ em, rất dễ nhận thấy các tế bào lympho ở thành họng phình to thành các hạt có kích thước khác nhau. Sở dĩ có tình trạng này là vì tế bào lympho đã phải làm việc quá sức để tiêu diệt vi sinh vật gây hại trong thời gian dài.
Do có kích thước lớn, các tế bào này gây cảm giác nóng rát, khó chịu và vướng víu cho người bệnh khi nhai nuốt thức ăn hoặc nói chuyện. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh rất dễ tiến triển sang giai đoạn nhiễm trùng, hoặc hình thành các ổ viêm.
Viêm họng hạt ở trẻ em nếu không điều trị sớm sẽ chuyển sang giai đoạn nhiễm trùng
Nhìn chung, viêm họng hạt là căn bệnh không quá nghiêm trọng nhưng có thể ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe nếu không được điều trị sớm và đúng cách. Người bệnh nên chú ý những điều sau để nhanh chóng khỏi bệnh và phòng ngừa lây nhiễm cho người xung quanh:
Trên đây là những thông tin cần thiết về căn bệnh viêm họng hạt, đi kèm với đó là các hình ảnh viêm họng hạt trực quan nhất để người bệnh tiện theo dõi. Khi phát hiện có các triệu chứng của bệnh viêm họng hạt, người bệnh cần nhanh chóng đến cơ sở y tế gần nhất để được kiểm tra, thăm khám và điều trị kịp thời, tránh gây biến chứng nặng. Nếu còn vấn đề gì thắc mắc, vui lòng liên hệ Hotline 1900 3366 để nhận được sự tư vấn và hỗ trợ từ các chuyên gia MEDIPLUS!
*Hình ảnh mang tính tham khảo thêm, không thay thế việc chẩn đoán y khoa!
ĐẶT LỊCH KHÁM, TƯ VẤN VỚI BÁC SĨ
MEDIPLUS Tân Mai
Δ
Bài viết liên quan
Đăng ký khám
Đặt hẹn ngay để nhận tư vấn và xếp lịch khám kịp thời
DỊCH VỤ NỔI BẬT
Gói tầm soát sớm ung thư đường tiêu hóa
Tầm soát và phát hiện sớm ung thư…
6.660.000đ
CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM
Chia sẻ
GỬI TỚI BÁC SỸ MEDIPLUS
Hãy để lại câu hỏi cho các bác sỹ ngay để được giải đáp kịp thời các vấn đề sức khỏe.