Co thắt đại tràng nên ăn gì, kiêng gì? Gợi ý thực đơn 7 ngày

Viêm đại tràng co thắt là tình trạng viêm nhiễm kết hợp với sự xuất hiện của các vết loét, thường gây ra những cơn đau cấp tính cho người bệnh. Các chuyên gia khuyến cáo rằng bệnh nhân cần chú ý đặc biệt đến chế độ ăn uống và việc sử dụng thuốc nhằm hỗ trợ quá trình điều trị và ngăn ngừa nguy cơ tái phát. Vậy co thắt đại tràng nên ăn gì? Thực đơn cho người viêm đại tràng co thắt ra sao? Hãy cùng Tổ hợp y tế Mediplus khám phá thông tin chi tiết trong bài viết dưới đây.

1. Co thắt đại tràng nên ăn gì tốt?

Mỗi người sẽ có chế độ ăn riêng, tùy thuộc vào triệu chứng và tình trạng sức khỏe cụ thể. Tuy vậy, vẫn có một số khuyến nghị chung về những thực phẩm nên bổ sung để giúp hỗ trợ điều trị viêm đại tràng co thắt một cách hiệu quả.

Ngũ cốc nguyên hạt

So với ngũ cốc tinh chế, ngũ cốc nguyên hạt có hàm lượng dinh dưỡng và chất xơ cao hơn. Vậy đại tràng co thắt nên ăn gì? Người bệnh có thể chọn các loại ngũ cốc như gạo lứt hoặc yến mạch.

Gạo lứt đặc biệt có lợi cho sức khỏe đường ruột và tim mạch, đồng thời cung cấp nhiều chất xơ hòa tan và các dưỡng chất quan trọng như canxi, riboflavin (vitamin B2), vitamin, khoáng chất, và các hợp chất phenolic. Gạo lứt hỗ trợ sự phát triển của lợi khuẩn trong đường ruột, góp phần vào việc duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh.

Co thắt đại tràng nên ăn gì? Ngũ cốc nguyên hạt

Bổ sung sữa chua, lợi khuẩn đường ruột 

Người bị đại tràng co thắt thường có hệ vi khuẩn đường ruột yếu, thiếu hụt vi khuẩn có lợi hỗ trợ tiêu hóa. Sữa chua là nguồn cung cấp dồi dào các lợi khuẩn giúp cải thiện sức khỏe đường ruột. Do đó, việc ăn sữa chua thường xuyên sẽ giúp đại tràng hoạt động hiệu quả hơn và giảm các triệu chứng khó chịu của bệnh.

Những thực phẩm giúp bảo vệ niêm mạc đại tràng

Người bị viêm đại tràng co thắt nên ăn gì? Các thực phẩm giúp bảo vệ niêm mạc đại tràng gồm có trứng, sữa chua và mật ong, có tác dụng tăng cường lớp bảo vệ niêm mạc, ngăn chặn sự xâm nhập của vi khuẩn và virus có hại. Đặc biệt, sữa chua chứa nhiều enzyme và acid lactic, hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn, giảm nguy cơ gặp phải triệu chứng viêm đại tràng co thắt, đồng thời cải thiện sức đề kháng của cơ thể.

Các thực phẩm hỗ trợ làm lành viêm loét

Các loại trái cây như chuối, cam, táo, dứa, cùng với rau xanh như bắp cải, súp lơ, rau ngót, giá đỗ và các thực phẩm giàu đạm như cá biển, cua, thịt nạc, đều cung cấp lượng lớn vitamin và khoáng chất. Những dưỡng chất này có tác dụng hỗ trợ quá trình lành vết thương và giúp ngăn ngừa viêm nhiễm hiệu quả.

Thực đơn cho người bị đại tràng co thắt giúp làm lành viêm loét

Thức ăn dễ tiêu

Chế độ ăn cho người bị đại tràng co thắt nên chọn các loại thực phẩm mềm như cơm dẻo, cháo, bánh mì, khoai lang và khoai tây. Những món ăn này dễ tiêu hóa, giúp cơ thể hấp thụ dinh dưỡng nhanh chóng mà không gây áp lực lên đại tràng, giúp hệ tiêu hóa hoạt động nhẹ nhàng hơn.

Bổ sung đủ nước

Thực phẩm tốt cho đại tràng co thắt không thể không kể đến nước lọc, sinh tố và nước ép trái cây cung cấp dồi dào các vitamin A, B, D, K, rất tốt cho hệ tiêu hóa và giúp cải thiện sức khỏe đường ruột.

Các thực phẩm giàu chất xơ và dễ tiêu hóa

Chất xơ đóng vai trò thiết yếu trong chế độ ăn của người bị đại tràng co thắt. Nó giúp tăng độ mềm của phân, cải thiện nhu động ruột và giảm triệu chứng táo bón. 

Các nguồn chất xơ tốt bao gồm rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và các loại rau thuộc họ bí. Tuy nhiên, khi bổ sung chất xơ, cần tăng dần lượng để cơ thể thích nghi, kết hợp với việc uống đủ nước để đảm bảo hấp thu tối ưu.

Thực đơn cho người viêm đại tràng co thắt giàu chất xơ và dễ tiêu hóa

Hoa quả, trái cây 

Người mắc đại tràng co thắt nên ưu tiên các loại trái cây giàu vitamin và tốt cho hệ tiêu hóa như cam, chuối, táo, bưởi. Đu đủ, chuối và bơ là những thực phẩm quan trọng giúp cải thiện tiêu hóa và giảm táo bón cũng như triệu chứng IBS. 

Đu đủ chứa enzym papain hỗ trợ tiêu hóa protein, chuối giàu chất xơ giúp điều hòa cholesterol và huyết áp, trong khi bơ cung cấp lượng chất xơ lớn, tạo điều kiện cho lợi khuẩn phát triển và thúc đẩy tiêu hóa. Tuy nhiên, người bệnh cũng cần lưu ý tránh các thực phẩm không phù hợp.

Tìm hiểu: Viêm dạ dày tá tràng nên ăn gì? 3 Gợi ý và 4 Nguyên tắc

2. Co thắt đại tràng nên kiêng gì?

Người mắc đại tràng co thắt thường gặp phải các triệu chứng như đau bụng, tiêu chảy, táo bón và khó tiêu. Mặc dù không có chế độ ăn uống cụ thể dành riêng cho bệnh nhân, nhưng có một số loại thực phẩm cần hạn chế để giảm bớt các triệu chứng rối loạn tiêu hóa như:

Kiêng thực phẩm tái, sống, chưa được nấu chín

Các thực phẩm tươi sống như rau sống, tiết canh, thịt tái… có thể trở thành môi trường cho vi khuẩn và ký sinh trùng phát triển, khi vào cơ thể qua đường ăn uống có thể gây viêm nhiễm ruột và làm trầm trọng thêm các triệu chứng bệnh. 

Bên cạnh đó người bệnh cần tránh: Thực phẩm chứa nhiều đường, đồ ăn cứng gây áp lực cho đường ruột, hạn chế thực phẩm chế biến sẵn và các loại rau thuộc họ cải.

Co thắt đại tràng nên kiêng thực phẩm tái, sống, chưa được nấu chín

Thực phẩm chiên xào, chứa nhiều dầu mỡ

Người bị viêm đại tràng cần tránh các món ăn chiên xào nhiều dầu mỡ. Không chỉ riêng những người mắc bệnh đại tràng mà ngay cả người có sức khỏe bình thường cũng nên hạn chế tiêu thụ thực phẩm chiên rán. 

Theo các bác sĩ thực phẩm chứa nhiều chất béo và dầu mỡ có thể làm tăng tình trạng đầy hơi và khó tiêu, vì đại tràng đang gặp vấn đề và không thể xử lý các chất béo một cách hiệu quả. Để hỗ trợ quá trình hồi phục, người bệnh viêm đại tràng nên kiêng các món ăn chứa nhiều dầu mỡ.

Sữa tươi

Người bị đại tràng co thắt thường gặp vấn đề khi tiêu thụ lactose có trong sữa hoặc sản phẩm từ sữa, điều này có thể dẫn đến cảm giác đầy bụng và tiêu chảy sau khi ăn. Để tránh làm trầm trọng thêm các triệu chứng, bạn nên chọn sữa tách béo và không đường như một sự thay thế để giảm bớt tác động tiêu cực lên hệ tiêu hóa.

Tránh tiêu thụ đồ uống có gas, cồn, các chất kích thích

Tiêu thụ các đồ uống có cồn như rượu, bia, hoặc chứa caffeine như cà phê, nước ngọt, và nước tăng lực có thể góp phần gây ra bệnh đại tràng co thắt. Những loại đồ uống này có thể dẫn đến mất nước, làm chậm nhu động ruột và gây táo bón. 

Ngoài ra người bệnh cũng nên hạn chế nước giải khát có gas vì chúng có thể gây đầy hơi, chướng bụng và kích thích dạ dày tiết axit, dẫn đến các triệu chứng như ợ hơi và buồn nôn.

Co thắt đại tràng nên kiêng chất kích thích và đồ uống có gas, cồn

Bánh ngọt, đồ ăn nhiều đường hóa học

Để trả lời câu hỏi viêm đại tràng nên kiêng ăn gì, các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo rằng cần tránh thực phẩm chứa nhiều đường. Đường có thể kích thích đại tràng, làm tình trạng co thắt trở nên nghiêm trọng hơn và gây ra cơn đau khó chịu. 

Việc tiêu thụ quá nhiều đường có thể dẫn đến các triệu chứng như tiêu chảy, đầy bụng và khó tiêu. Do đó người mắc viêm đại tràng nên hạn chế các loại bánh kẹo, nước uống có gas, và giảm lượng đường trong chế biến món ăn để bảo vệ sức khỏe và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.

Những thực phẩm cay và nhiều gia vị

Các gia vị cay nóng như ớt, tỏi, tiêu, và hành thường chứa capsaicin, có thể kích thích đại tràng khiến tình trạng co thắt trở nên nghiêm trọng hơn và gây ra cơn đau đớn, khó chịu. Capsaicin cũng làm mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột, dẫn đến rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy và cảm giác đầy bụng.

3. Co thắt đại tràng uống thuốc gì?

Các loại thuốc tây phổ biến được bác sĩ khuyên dùng

Khi điều trị các triệu chứng đau bụng dữ dội và tiêu chảy liên tục, việc sử dụng thuốc Tây là một phương pháp hiệu quả. Dưới đây là các loại thuốc phổ biến được chỉ định tùy theo tình trạng bệnh lý:

• Kháng sinh chống nhiễm khuẩn: Như Berberin, Ercefuryl, giúp ngăn ngừa nhiễm khuẩn và kiểm soát các vấn đề liên quan đến viêm đại tràng co thắt và rối loạn đại tiện.
• Thuốc điều trị nấm và ký sinh trùng: Nystatin, Fugacar, Flagyl… có khả năng tiêu diệt nấm và ký sinh trùng gây hại cho hệ tiêu hóa.
• Thuốc giảm đau và chống co thắt: Papaverin, No-spa, Spasmaverine… giúp giảm đau quặn bụng và ngăn ngừa tiêu chảy.
• Thuốc chống miễn dịch: Corticoid và các loại men vi sinh, có tác dụng đặc trị viêm đại tràng co thắt và tăng cường sức đề kháng của đường ruột.
• Kháng sinh đường ruột: Biseptol, Ciprofloxacin, Metronidazol… hỗ trợ ức chế vi khuẩn gây hại và ngăn ngừa viêm nhiễm.
• Thuốc điều trị tiêu chảy: Actapulgite, Imodium, Smecta… giúp cải thiện tình trạng tiêu chảy và điều chỉnh phân lỏng.

Các loại thuốc tây phổ biến được bác sĩ khuyên dùng

Một số cây thuốc nam dân gian chữa đại tràng co thắt

Nhiều loại thảo dược tại nhà có thể hoạt động như kháng sinh tự nhiên, giúp phòng ngừa viêm đại tràng co thắt hiệu quả. Những bài thuốc thảo dược này thích hợp cho nhiều đối tượng và ít gây tác dụng phụ, do đó được nhiều bệnh nhân ưa chuộng. Tuy nhiên để đạt hiệu quả tốt nhất, người bệnh cần kiên trì sử dụng trong vòng 1-2 tháng. Dưới đây là một số cây thuốc nam dân gian chữa đại tràng co thắt và cách sử dụng:

• Mầm lúa mì: Bắt đầu với 20ml nước mầm lúa mì tươi mỗi ngày, sau 3-4 tuần có thể tăng lên tối đa 100ml/ngày, uống trước bữa ăn.
• Dứa: Ép nước dứa tươi và uống 2 cốc mỗi ngày để giảm triệu chứng khó tiêu, tiêu chảy và đau do viêm đại tràng co thắt.
• Nghệ: Dùng 200g nghệ tươi, rửa sạch, gọt vỏ, giã nhuyễn và chắt lấy nước. Pha nước nghệ với 3 thìa mật ong để dễ uống.
• Cây đinh lăng: Rễ cây đinh lăng chặt nhỏ, làm sạch, sao vàng rồi nấu với 500ml nước, sắc còn 200ml. Chia lượng nước nấu được thành 2 phần và uống trước bữa ăn.
• Riềng: Dùng 20g riềng tươi đập dập, 20g búp ổi và 30g vỏ quả chuối xanh, cho vào ấm cùng 2 bát nước, nấu sôi 10 phút, để nguội và uống hàng ngày.

Xem thêm: Viêm loét dạ dày tá tràng nên ăn gì

4. Lưu ý khi điều trị viêm đại tràng co thắt

Dưới đây là một số gợi ý về chế độ ăn uống để phòng ngừa bệnh hiệu quả:

Chế độ ăn uống, sinh hoạt

Chế độ ăn uống đóng vai trò thiết yếu trong việc kiểm soát bệnh. Người bệnh nên tập trung vào các thực phẩm dễ tiêu hóa và giàu chất xơ, chẳng hạn như rau xanh, trái cây tươi và ngũ cốc nguyên hạt. 

Cần hạn chế hoặc tránh xa thực phẩm cay nóng, thức ăn nhanh, cũng như các chất kích thích như rượu bia và cà phê, vì chúng có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng. Đồng thời, việc duy trì thói quen ăn uống đúng giờ và chia nhỏ bữa ăn trong ngày sẽ giúp giảm gánh nặng cho hệ tiêu hóa.

Lưu ý chế độ ăn uống, sinh hoạt khi điều trị viêm đại tràng co thắt

Theo dõi sức khỏe, khám bác sĩ tiêu hóa khi có bất thường

Bệnh đại tràng co thắt thường biểu hiện qua các triệu chứng như đau bụng, cảm giác đầy bụng và rối loạn tiêu hóa. Khi gặp phải các dấu hiệu bất thường, chẳng hạn như cơn đau tăng cường hoặc thay đổi trong thói quen đại tiện, người bệnh nên đi thăm khám bác sĩ tiêu hóa ngay để được đánh giá và điều trị kịp thời. Việc theo dõi sức khỏe định kỳ là rất quan trọng để quản lý bệnh hiệu quả và ngăn ngừa các biến chứng.

Tập thể dục

Việc tập thể dục thường xuyên không chỉ nâng cao sức khỏe toàn diện mà còn cải thiện chức năng tiêu hóa. Những hoạt động nhẹ nhàng như đi bộ, yoga và bơi lội có thể giảm căng thẳng, kích thích hệ tiêu hóa và tăng cường nhu động ruột, từ đó làm giảm các triệu chứng liên quan đến viêm đại tràng co thắt.

Đón đọc: Xuất huyết dạ dày có chữa được không

5. Gợi ý thực đơn 7 ngày cho người co thắt đại tràng

Để xây dựng thực đơn cho người bị đại tràng co thắt trong 7 ngày một cách hợp lý, hãy tham khảo những gợi ý sau:

Ngày thứ hai

Thực đơn cho ngày thứ hai có thể được lên kế hoạch như sau:

• Bữa sáng: Miến xào cua với 60 gram miến khô, 50 gram rau củ tổng hợp và 50 gram thịt cua.
• Bữa phụ: 160 gram trái cây tươi và 1 hũ sữa chua không đường.
• Bữa trưa: 1 chén cơm, 60 gram thịt heo luộc, 150 gram bông cải và cà rốt xào, kèm 1 quả chuối.
• Bữa tối: 1 chén cơm, 100 gram su su luộc và 50 gram cá quả hấp.

Chế độ ăn cho người bị đại tràng co thắt có trái cây tươi

Ngày thứ ba

Thực đơn cho ngày thứ ba có thể như sau:

• Bữa sáng: Cháo với rau củ và cá hồi, chuẩn bị 50 gram gạo, 50 gram cá hồi và 50 gram rau củ.
• Bữa trưa: 2 chén cơm, 130 gram cà chua nhồi thịt, kèm 100 gram rau cải và nấm xào.
• Bữa tối: 2 chén cơm, 100 gram canh thịt heo xay với rau cải, và 60 gram cá nục kho.

Ngày thứ tư

Thực đơn cho ngày thứ tư có thể được thiết lập như sau:

• Bữa sáng: 1 tô phở gà, kèm theo 100 gram canh thịt heo xay với rau cải.
• Bữa trưa: 2 chén cơm, 100 gram bắp cải luộc, và 75 gram tôm rim.
• Bữa tối: 2 chén cơm, 100 gram rau muống xào hoặc luộc, cùng 80 gram thịt gà kho gừng (dùng thịt gà không da).

Ngày thứ năm

Thực đơn cho ngày thứ năm có thể được tổ chức như sau:

• Bữa sáng: Nui xào với 120 gram nui, 50 gram bông cải xanh và 50 gram tôm.
• Bữa trưa: 2 chén cơm, 50 gram đậu phụ luộc, 75 gram cá kho tộ, và 100 gram canh bầu với tép.
• Bữa tối: 2 chén cơm, 100 gram canh cà rốt với khoai tây, và 70 gram sườn nướng.

Thực phẩm tốt cho đại tràng co thắt ngày thứ 5

Ngày thứ sáu

Thực đơn cho ngày thứ sáu có thể bao gồm:

• Bữa sáng: 1 tô bún bò với 120 gram bún, 50 gram bắp bò và rau các loại.
• Bữa trưa: 2 chén cơm, 100 gram rau củ hỗn hợp, và 100 gram thịt viên sốt cà chua.
• Bữa tối: 1 tô cháo tôm gồm 50 gram gạo, 50 gram tôm và 50 gram hạt sen.

Ngày thứ bảy

Thực đơn cho ngày thứ bảy có thể bao gồm:

• Bữa sáng: Cháo trứng gà với 50 gram gạo và 2 quả trứng gà.
• Bữa trưa: 2 chén cơm, 100 gram canh sườn nấu với rau củ, và 80 gram cá hồi nướng.
• Bữa tối: 2 chén cơm, 100 gram bông cải luộc, và 100 gram thịt gà xào với ớt chuông.

Ngày chủ nhật

Thực đơn cho ngày chủ nhật có thể được tổ chức như sau:

• Bữa sáng: Cháo thịt heo băm nhuyễn với cà rốt. Sử dụng 70 gram gạo, 50 gram thịt heo và 50 gram cà rốt tươi.
• Bữa phụ: 160 gram trái cây tươi hoặc 1 hũ sữa chua không đường.
• Bữa trưa: 2 chén cơm, 100 gram bí xanh luộc, 1 quả trứng gà luộc và 40 gram thịt nạc.
• Bữa tối: 2 chén cơm, 100 gram bông cải xào và 80 gram cá hồi áp chảo.

Hy vọng thông tin từ Tổ hợp Y tế Mediplus đã giúp bạn hiểu rõ hơn về co thắt đại tràng nên ăn gì? Nếu bạn còn bất kỳ câu hỏi nào hoặc muốn đặt lịch khám với bác sĩ, vui lòng liên hệ với Mediplus qua hotline 1900.3366 để nhận được sự hỗ trợ chi tiết!

*Lưu ý: Bài viết là các chia sẻ mà Mediplus gửi đến bạn, không thể thay thế cho khám, chẩn đoán và điều trị y khoa.