Đau thượng vị dạ dày nên ăn gì, kiêng gì? Gợi ý 4 cách chữa tại nhà

Đau thượng vị dạ dày là một triệu chứng phổ biến của các bệnh liên quan đến dạ dày, đặc biệt là viêm loét dạ dày, viêm hang vị, hoặc trào ngược dạ dày thực quản. Việc điều chỉnh chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc làm giảm triệu chứng và hỗ trợ quá trình điều trị. Vậy, người bị đau thượng vị dạ dày nên ăn gì và kiêng gì? Cùng Mediplus tìm hiểu những thông tin hữu ích trong bài viết này.

1. Nguyên tắc về chế độ ăn uống của người đau thượng vị dạ dày 

Những nguyên tắc cần lưu ý khi ăn uống cho người bị đau thượng vị

Khi gặp phải các vấn đề về đau thượng vị, việc điều chỉnh chế độ ăn uống hợp lý là vô cùng quan trọng để giảm bớt các triệu chứng và hạn chế các biến chứng tiềm tàng. Dưới đây là những nguyên tắc cơ bản mà người đau thượng vị dạ dày nên tuân thủ:

• Ăn chia nhỏ bữa ăn: Người bệnh nên chia nhỏ bữa ăn trong ngày, ăn nhiều bữa nhỏ thay vì 3 bữa chính. Điều này giúp giảm áp lực lên dạ dày và hạn chế việc tiết axit dạ dày quá mức.
• Tránh ăn quá no: Việc ăn quá no có thể làm tăng áp lực lên dạ dày, dẫn đến trào ngược axit và làm tăng triệu chứng đau thượng vị.
• Ăn chậm, nhai kỹ: Khi ăn, nên ăn chậm và nhai kỹ để giúp quá trình tiêu hóa diễn ra thuận lợi hơn, giảm bớt gánh nặng cho dạ dày.
• Tránh ăn khuya: Ăn khuya có thể làm tăng nguy cơ trào ngược axit và khiến các triệu chứng đau thượng vị trở nên nghiêm trọng hơn.
• Giữ một lối sống lành mạnh: Hạn chế căng thẳng, tập thể dục đều đặn và giữ cho cơ thể luôn thoải mái, thư giãn là yếu tố quan trọng để giảm bớt các triệu chứng.
• Uống đủ nước: Nước giúp làm loãng dịch vị và hỗ trợ quá trình tiêu hóa.
• Hạn chế đồ uống có ga, rượu bia, cà phê: Những đồ uống này kích thích dạ dày sản sinh axit.

Xem thêm: Viêm dạ dày tá tràng nên ăn gì

2. Đau thượng vị dạ dày nên ăn gì?

Thực phẩm giúp trung hòa axit

Axit dạ dày là một trong những nguyên nhân chính gây ra cảm giác đau thượng vị. Do đó, việc bổ sung các thực phẩm có khả năng trung hòa axit là điều cần thiết:

• Bánh mì, cơm: Những loại thực phẩm này có khả năng hút bớt axit dư thừa trong dạ dày, từ đó giúp giảm triệu chứng đau thượng vị.
• Chuối: Chuối là một loại trái cây có tính kiềm nhẹ, giúp trung hòa axit trong dạ dày, từ đó làm dịu các triệu chứng đau thượng vị.
• Khoai lang: Cung cấp tinh bột dễ tiêu, giúp bảo vệ niêm mạc dạ dày.

Những thực phẩm tốt cho người đau thượng vị dạ dày

Thực phẩm giàu chất xơ và cung cấp vitamin

Chất xơ không chỉ tốt cho hệ tiêu hóa mà còn giúp làm giảm các triệu chứng của bệnh dạ dày. Đồng thời, vitamin từ các loại rau quả tươi giúp cơ thể tăng cường sức đề kháng:

• Rau xanh (cải bó xôi, cải thìa, rau diếp cá): Các loại rau xanh không chỉ giàu chất xơ mà còn chứa nhiều vitamin và khoáng chất có lợi cho sức khỏe dạ dày.
• Trái cây tươi (táo, lê, dưa hấu): Các loại trái cây này không chỉ giàu chất xơ mà còn có tác dụng làm mát và hỗ trợ tiêu hóa.
• Ngũ cốc nguyên hạt: Gạo lứt, yến mạch… cung cấp năng lượng bền vững.

Sữa chua

Sữa chua là nguồn cung cấp probiotic (theo wiki), giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột và hỗ trợ tiêu hóa:

• Sữa chua không đường: Loại sữa chua này giúp bổ sung vi khuẩn có lợi, giảm triệu chứng khó chịu ở dạ dày và hỗ trợ hệ tiêu hóa khỏe mạnh hơn.

Thực phẩm mềm, dễ tiêu hóa

Khi dạ dày đang bị tổn thương, các loại thực phẩm mềm, dễ tiêu hóa sẽ giúp giảm bớt gánh nặng cho dạ dày:

• Cháo, súp: Những món ăn này không chỉ dễ tiêu hóa mà còn giúp cung cấp đủ dinh dưỡng cần thiết mà không làm tăng gánh nặng cho dạ dày.
• Khoai tây nghiền: Khoai tây giàu tinh bột và là thực phẩm dễ tiêu, giúp làm dịu triệu chứng đau thượng vị.

Ăn thực phẩm có tính mát

Thực phẩm có tính mát giúp làm giảm nhiệt độ trong dạ dày, làm dịu cơn đau:

• Rau má, rau mồng tơi: Các loại rau này không chỉ mát mà còn có tác dụng giải độc, thanh nhiệt cơ thể.
• Trà thảo mộc (trà bạc hà, trà hoa cúc): Các loại trà này giúp làm dịu hệ tiêu hóa và giảm bớt triệu chứng đau thượng vị.

Tham khảo: Viêm dạ dày có nguy hiểm không? có chữa khỏi được không?

3. Đau thượng vị dạ dày nên kiêng ăn gì

Thực phẩm tái, sống (chưa nấu chín)

Người đau thượng vị nên tránh ăn thực phẩm sống

Thực phẩm chưa nấu chín có thể chứa nhiều vi khuẩn và ký sinh trùng, gây hại cho dạ dày và làm tăng triệu chứng đau thượng vị:

• Hải sản sống: Hải sản chưa nấu chín như sashimi, sushi có thể gây kích ứng và làm tổn thương niêm mạc dạ dày.
• Thịt tái: Thịt chưa chín kỹ có thể chứa vi khuẩn gây hại, dẫn đến tình trạng nhiễm trùng và làm tăng các triệu chứng đau thượng vị.

Thực phẩm nhiều dầu mỡ

Thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ làm chậm quá trình tiêu hóa, gây ra tình trạng đầy bụng và tăng áp lực lên dạ dày:

• Đồ chiên rán (gà rán, khoai tây chiên): Các món ăn này không chỉ khó tiêu mà còn gây ra tình trạng trào ngược axit và đau thượng vị.
• Thức ăn nhanh: Thức ăn nhanh thường chứa nhiều chất béo xấu, làm tăng nguy cơ viêm loét và các vấn đề về dạ dày.

Thực phẩm cứng, khó tiêu hóa

Thực phẩm cứng và khó tiêu hóa gây ra áp lực lớn lên dạ dày, làm tăng triệu chứng đau:

• Các loại hạt cứng: Hạt điều, hạnh nhân nếu không được nhai kỹ có thể gây ra áp lực lớn lên dạ dày, làm tăng triệu chứng đau thượng vị.
• Bánh mì cứng, thức ăn khô: Các loại thực phẩm này không chỉ khó tiêu hóa mà còn có thể gây tổn thương cho niêm mạc dạ dày.

Thực phẩm dễ gây chướng bụng, đầy hơi, khó tiêu

Các loại thực phẩm này không chỉ gây khó chịu mà còn làm tăng các triệu chứng của đau thượng vị:

• Đậu, bắp cải: Các loại rau này chứa nhiều chất xơ không tan, dễ gây đầy hơi và khó tiêu.
• Nước ngọt có gas: Nước ngọt có gas làm tăng áp lực lên dạ dày, gây ra tình trạng chướng bụng và đau thượng vị.

Tìm hiểu thêm: Vị trí đau dạ dày và Cách xác định 3 vị trí đau thường gặp

4. Người bị đau thượng vị dạ dày nên uống gì?

Đối với người bị đau thượng vị, việc lựa chọn đồ uống phù hợp có thể giúp làm giảm triệu chứng và cải thiện sức khỏe dạ dày. Vậy đau thượng vị nên ăn gì?

• Nước lọc: Uống đủ nước là cần thiết để giữ cho cơ thể luôn đủ nước và hỗ trợ quá trình tiêu hóa.
• Nước ép rau củ: Nước ép từ các loại rau củ như cà rốt, cần tây giúp làm mát và giảm triệu chứng đau thượng vị.
• Trà thảo mộc: Trà bạc hà, trà gừng, hoặc trà cam thảo có tác dụng làm dịu dạ dày và giảm các triệu chứng khó chịu.
• Sữa ấm: Sữa ấm có thể giúp làm dịu cơn đau thượng vị và cung cấp dưỡng chất cần thiết cho cơ thể.

5. 4 cách chữa đau thượng vị dạ dày tại nhà theo dân gian

Mẹo chữa đau thượng vị dạ dày bằng nghệ

Nghệ là một trong những nguyên liệu quen thuộc trong y học cổ truyền với tác dụng giảm viêm, làm lành vết loét và bảo vệ niêm mạc dạ dày. Chính vì thế đây được coi như cách chữa đau thượng vị nhanh nhất tại nhà.

Cách thực hiện: Hòa 1 thìa bột nghệ với 1 thìa mật ong trong nước ấm, uống trước bữa ăn khoảng 30 phút. Duy trì hàng ngày để thấy hiệu quả.

Mẹo chữa đau dạ dày bằng nghệ

Chữa đau thượng vị bằng chè dây

Chè dây là một loại thảo dược có tác dụng kháng viêm, diệt khuẩn và giảm tiết axit dạ dày, được sử dụng rộng rãi trong y học dân gian để điều trị các bệnh lý về dạ dày.

• Cách thực hiện: Sử dụng 10-15g chè dây khô, rửa sạch và đun sôi với 1 lít nước trong khoảng 10-15 phút. Uống nước chè dây thay nước hàng ngày, chia làm 3-4 lần uống trong ngày. Sử dụng đều đặn giúp giảm triệu chứng đau thượng vị và hỗ trợ quá trình phục hồi dạ dày.

Cách chữa đau thượng vị bằng dạ cẩm tím

Dạ cẩm tím là một loại cây thảo dược có tác dụng giảm viêm, giảm đau và trung hòa axit dạ dày, thường được dùng để hỗ trợ điều trị viêm loét dạ dày và giảm đau thượng vị.

• Cách thực hiện: Sử dụng khoảng 20-30g lá dạ cẩm tươi hoặc khô, rửa sạch, đem đun sôi với 500ml nước. Đun nhỏ lửa trong khoảng 15-20 phút, sau đó chắt lấy nước, uống khi còn ấm. Có thể thêm một chút mật ong để dễ uống hơn. Nên uống trước bữa ăn để đạt hiệu quả tốt nhất.

Chữa đau thượng vị dạ dày bằng hạt bưởi

Hạt bưởi được biết đến với mẹo chữa đau thượng vị dạ dày và hỗ trợ làm lành vết loét dạ dày, nhờ vào lớp màng nhầy bao quanh hạt bưởi có tác dụng bảo vệ niêm mạc dạ dày.

• Cách thực hiện: Lấy khoảng 10-15 hạt bưởi, rửa sạch, sau đó cho vào cốc nước nóng, để trong 2-3 giờ cho chất nhầy từ hạt bưởi tan ra. Uống nước này trước bữa ăn khoảng 30 phút. Thực hiện đều đặn hàng ngày để giảm triệu chứng đau thượng vị kéo dài và bảo vệ niêm mạc dạ dày.

*Lưu ý quan trọng:

Mặc dù các phương pháp dân gian đã được sử dụng từ lâu và có hiệu quả nhất định, tuy nhiên, chưa được chứng minh chi tiết bằng các nghiên cứu khoa học. Vì vậy, người bệnh nên thận trọng và nên đi khám bác sĩ để được tư vấn và điều trị đúng cách. Không tự ý sử dụng, lạm dụng các phương pháp dân gian thay cho thuốc chữa bệnh nếu chưa có sự đồng ý của bác sĩ.

Đau thượng vị dạ dày nên ăn gì đã được Mediplus tổng hợp các thông tin chi tiết về chế độ ăn uống, thực phẩm nên kiêng, và các phương pháp chữa đau thượng vị dạ dày tại nhà theo dân gian. Hy vọng rằng, những kiến thức này sẽ giúp bạn có được những lựa chọn tốt nhất để giảm bớt các triệu chứng cũng như cải thiện tình trạng sức khỏe của mình.

Ngoài ra, để đặt lịch khám tiêu hóa với bác sĩ giỏi, giàu kinh nghiệm tại Mediplus, bạn liên hệ tổng đài: 1900.3366 để được hỗ trợ. 

*Lưu ý: Bài viết là các chia sẻ được tổng hợp, không thể thay thế cho khám và chẩn đoán y khoa.