2.4K
Tham vấn y khoa:
•
Tác giả:MEDIPLUS
Chuyên mục:Tiêu hóa
MỤC LỤC
Thống kê cho thấy, tại Việt Nam có tới 30 – 40% người bệnh bị viêm đại tràng co thắt và tỷ lệ nam giới mắc viêm đại tràng co thắt cao hơn nữ giới. Đây là một bệnh tiêu hóa lành tính nhưng có thể gây rối loạn chức năng đại tràng, khiến người bệnh khó chịu, đau quặn bụng thường xuyên, đại tiện thất thường, ăn uống khó tiêu,… Chính vì thế, người bệnh cần có biện pháp điều trị và phòng ngừa kịp thời để ngăn ngừa những ảnh hưởng nghiêm trọng của viêm đại tràng co thắt.
Viêm đại tràng co thắt (hay hội chứng ruột kích thích, bệnh đại tràng cơ năng) là một rối loạn chức năng ở đại tràng, khiến nhu động ruột co bóp thất thường, sự gia tăng nhu động của các cơ ở ruột già, thường đi kèm một phần nhỏ ở các cơ ruột non.
Viêm đại tràng co thắt – Hội chứng ruột kích thích
Bình thường, các cơ trong thành đại tràng (ruột già) co bóp để tống phân ra khỏi cơ thể. Các cơn co thắt quá mạnh hoặc xảy ra không đồng bộ được gọi là co thắt đại tràng. Hiện tượng co thắt đại tràng không phải là một tình trạng bệnh mà nó là dấu hiệu phản ánh một bất thường nào đó trong cơ thể hoặc là phản ứng khi ăn một số loại thực phẩm không đảm bảo an toàn gây đau bụng hoặc các vấn đề về tiêu hóa, ví dụ như tiêu chảy.
Bệnh đặc trưng bởi tình trạng đau bụng, đầy hơi, các rối loạn tiêu hóa (tiêu chảy và táo bón). Đối tượng dễ mắc bệnh thường là những người ở nhóm tuổi trên 35, hay gặp phải căng thẳng, stress và có thói quen ăn uống thất thường, đang sử dụng kháng sinh,…
Viêm đại tràng co thắt cũng chiếm tỷ lệ cao trong số các bệnh nhân tại các phòng khám chuyên khoa tiêu hóa. Ở Việt Nam, viêm đại tràng co thắt chiếm khoảng 30-40% các trường hợp đến khám bệnh về tiêu hóa.
Theo Quỹ Quốc tế về Rối loạn Tiêu hóa (IFFGD), viêm đại tràng co thắt gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của 45 triệu người ở Hoa Kỳ. Tuy nhiên, đây là dạng bệnh không gây tổn thương ruột và không đe dọa đến tính mạng, nhưng các triệu chứng của nó có thể gây ra khó chịu, đau đớn về thể chất và cảm xúc.
Hiện nay, y học chưa xác định chính xác được nguyên nhân gây bệnh trực tiếp là do đâu. Nhưng viêm đại tràng co thắt có thể coi là một triệu chứng báo hiệu tình trạng sức khỏe tiềm ẩn do một số các nguyên nhân sau:
Nhu động ruột hoạt động, co bóp nhịp nhàng giúp thức ăn được vận chuyển và phân cắt thành những phân tử nhỏ để cơ thể dễ dàng hấp thu. Tuy nhiên, khi có tác động ảnh hưởng đến hoạt động co bóp của nhu động ruột sẽ gây rối loạn tiêu hóa. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, với những người bị đại tràng co thắt có nhu động ruột thay đổi cường độ co bóp, có thể xuất hiện các triệu chứng:
Mức độ nhạy cảm của ruột già tăng cao cũng là nguyên nhân dẫn đến viêm đại tràng co thắt. Với người bệnh bị viêm đại tràng co thắt, chỉ cần một tác động nhỏ tới ổ bụng, ăn phải thực phẩm lạ, đồ ăn quá chua hoặc cay, tâm lý căng thẳng stress,… cũng có thể dẫn đến các tình trạng đầy hơi, chướng bụng, rối loạn tiêu hóa,…
Ruột nhạy cảm mức độ cao cũng là nguyên nhân gây bệnh
Yếu tố tâm lý, căng thẳng trong một thời gian dài là nguyên nhân đầu dẫn đến viêm đại tràng co thắt cũng như nhiều bệnh lý liên quan đến đường tiêu hóa khác.
Việc stress, căng thẳng nhiều cũng khiến các tín hiệu giữa não và ruột kém phối hợp, dễ dẫn đến rối loạn tiêu hóa. Tâm lý bất ổn, stress và áp lực ảnh hưởng rất xấu đến dây thần kinh chi phối hệ tiêu hóa, càng dễ gây ra bệnh.
Với những bệnh nhân bị viêm đại tràng co thắt; tăng áp lực, căng thẳng, tâm lý càng bất ổn thì biểu hiệu bệnh càng rõ ràng.
Căng thẳng, stress là một trong những nguyên nhân dẫn đến đại tràng co thắt
Những người có chế độ ăn uống kém khoa học và thiếu lành mạnh có thể gây ảnh hưởng nặng nề tới hệ tiêu hóa, tăng nguy cơ mắc viêm đại tràng co thắt:
Viêm đại tràng co thắt có thể do nguyên nhân bệnh lý hoặc chế độ ăn uống sinh hoạt không khoa học gây ra. Chính vì thế, phát hiện sớm và điều trị triệt để các yếu tố nguy cơ sẽ là giải pháp phòng ngừa viêm đại tràng co thắt hiệu quả.
Tham vấn y khoa Tiến sĩ Bác sĩ Phạm Bình Nguyên – Cố vấn chuyên môn MEDIPLUS cho biết, Triệu chứng của đại tràng co thắt khá giống với một số bệnh lý đường tiêu hóa khác, nhất là viêm đại tràng. Tuy nhiên, khi người bệnh có một số biểu hiện sau đây thì có thể nghi ngờ là dấu hiệu của viêm đại tràng co thắt:
Viêm đại tràng co thắt có thể gây các cơn đau bụng đột ngột. Tùy vào cường độ cơn co thắt có thể người bệnh có cảm giác đau khác nhau (có thể đau âm ỉ, kéo dài hoặc đau quặn bụng,…)
Cơn đau bụng thường xuất hiện sau khi bệnh nhân ăn hoặc ngay cả trong lúc ăn phải thức ăn lạ, hải sản, đồ chua cay, đồ tái,… và cả những lúc bị căng thẳng, áp lực, lo âu quá mức. Đi kèm với cơn đau bụng là cảm giác trướng bụng, khó chịu vùng bụng hay đầy hơi,…
Hầu hết các trường hợp sau khi đi đại tiện hoặc xì hơi được thì biểu hiện đau bụng sẽ được thuyên giảm.
Đau bụng là dấu hiệu nghi ngờ đại tràng co thắt
Rối loạn tiêu hóa cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo viêm đại tràng co thắt. Người bệnh xuất hiện tình trạng táo bón xen kẽ với tiêu chảy khi đại tiện. Có thể quan sát thấy phân có thể nát, lỏng hoặc rắn, chứa chất nhầy và mùi hôi. Ngoài ra, sau khi đi vệ sinh, người bệnh vẫn cảm thấy đại tiện chưa hết và muốn đi tiếp.
Người hay bị chướng bụng, đầy hơi khi ăn bất cứ loại đồ ăn nào có thể là dấu hiệu của viêm đại tràng co thắt. Tình trạng có thể thể xuất hiện nhiều lần trong ngày, gây cảm giác khó chịu, căng chướng bụng, đầy hơi và sôi bụng,…
Người mắc viêm đại tràng co thắt kéo dài có thể khiến cơ thể mệt mỏi, suy nhược; các biểu hiện khác như căng thẳng, mất ngủ, hồi hộp, tim đập nhanh,… khi có các cơn co thắt đại tràng mạnh, ảnh hưởng lớn tới chất lượng sức khỏe.
Khi người bệnh có các dấu hiệu nặng như: chảy máu trực tràng, tiêu chảy ban đêm, sụt cân không rõ nguyên nhân, nôn, đại tiện nhiều lần trong ngày hoặc nhiều ngày không thể đại tiện, đau bụng quặn thắt thường xuyên không giảm… cần gặp ngay bác sĩ để được thăm khám chẩn đoán và có phương pháp điều trị phù hợp.
Để cải thiện các triệu chứng cũng như kiểm soát tốt bệnh lý, người bệnh cần thăm khám sớm để kịp thời loại bỏ các yếu tố nguy cơ như: căng thẳng, áp lực, ăn uống, sinh hoạt thiếu khoa học, lành mạnh,…
Bệnh nhân bị viêm đại tràng co thắt cần được thăm khám và chẩn đoán sớm để phòng ngừa những bệnh lý về đường tiêu hóa ác tính, nguy hiểm như ung thư đại tràng, viêm đại tràng, nhiễm khuẩn đường ruột,…
Tùy thuộc vào từng đối tượng bệnh nhân, bác sĩ sẽ chỉ định làm những loại xét nghiệm, phương pháp khác nhau, cụ thể:
>>> Xem thêm: Nội soi đại tràng – 10 điều cần biết khi thực hiện
Phương pháp nội soi chẩn đoán viêm đại tràng co thắt
Với mỗi nguyên nhân gây viêm đại tràng co thắt, có thể có các phương pháp điều trị khác nhau sao cho phù hợp nhất.
Tạo thói quen sinh hoạt lành mạnh, chế độ ăn uống khoa học, hợp lý
Việc xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh giúp nhu động ruột làm việc trơn tru, co bóp đều đặn hơn, từ đó làm giảm tình trạng bệnh. Thói quen ăn đủ bữa, không ăn quá no khiến bụng bị căng tức, tránh gây áp lực lên hệ tiêu hóa; ăn chậm, nhai kỹ cũng làm giảm bớt gánh nặng cho đại tràng.
Nên chọn ăn các loại thức ăn có tác dụng nhuận tràng, cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cần thiết: bột yến mạch, rau xanh và trái cây, uống nhiều nước hoặc nước ép trái cây mỗi ngày, ăn sữa chua, thực phẩm giàu lợi khuẩn prebiotic, các loại thịt, cá, trứng, sữa không chứa lactose.
Hạn chế tối đa các loại đồ uống có cồn, các loại nước ngọt có ga, các thực phẩm khó tiêu hóa, thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ và được chế biến sẵn.
Đồng thời, người bệnh cần ăn uống đủ và đúng bữa, khi ăn cần ăn chậm, nhai kỹ.
Quản lý, giảm thiểu tối đa các căng thẳng, stress
Khi bị căng thẳng, hệ thần kinh giao cảm sẽ tiết ra adrenalin và cortisol, tác động lên nhu động ruột, làm rối loạn nhu động ruột và gây cơn đau co thắt ở đại tràng, lợi khuẩn lúc này cũng sẽ bị tiêu diệt một lượng lớn dẫn đến rối loạn tiêu hóa. Bởi vậy, giảm căng thẳng, stress có tác dụng lớn trong điều trị viêm đại tràng co thắt.
Điều trị bằng thuốc
Khi các triệu chứng trở nặng hơn, việc thay đổi chế độ ăn uống sinh hoạt không thể làm thuyên giảm tình trạng bệnh thì bác sĩ sẽ xem xét can thiệp sử dụng thuốc điều trị. Hiện nay viêm đại tràng co thắt vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, chính vì thế bác sĩ thường sẽ chỉ định các thuốc điều trị triệu chứng, bao gồm:
*Lưu ý: Các thuốc điều trị viêm đại tràng co thắt có thể gây một số tác dụng không mong muốn. Bởi vậy, người bệnh cần sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ và tuân thủ theo quy định.
>>>Xem thêm: Bị viêm đại tràng nên ăn gì để cải thiện tình trạng bệnh
Viêm đại tràng co thắt ảnh hưởng rất lớn tới đời sống sinh hoạt của người mắc bởi gây ra những triệu chứng khó chịu như đau quặn bụng, đại tiện thất thường,… Bởi vậy, cần có biện pháp phòng ngừa viêm đại tràng co thắt.
Thay đổi lối sống khoa học, giảm căng thẳng stress, tập luyện thường xuyên và có chế độ ăn uống hợp lý là chìa khóa dự phòng bệnh tốt nhất:
Bên cạnh đó, tập thiền, yoga giúp cơ thể và tâm lý được thả lỏng, thư giãn, cơ thể dẻo dai và bền bỉ hơn, giảm mệt mỏi, căng thẳng hiệu quả.
Viêm đại tràng co thắt tuy là bệnh lý tiêu hóa không gây nguy hiểm đến tính mạng người bệnh. Tuy nhiên, bệnh có thể gây khó chịu và ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống hàng ngày. Chính vì thế, nếu xuất hiện một trong những dấu hiệu nghi ngờ viêm đại tràng co thắt ở trên thì người bệnh cần đến gặp bác sĩ để được thăm khám, chẩn đoán và có phác đồ điều trị phù hợp.
*Bài viết mang tính tham khảo, không thay thế việc chẩn đoán hoặc phác đồ điều trị y khoa!
ĐẶT LỊCH HẸN KHÁM
Đặt hẹn ngay để nhận tư vấn và xếp lịch khám kịp thời với chuyên gia.
MEDIPLUS Tân Mai
Δ
Bài viết liên quan
Củ cải là một loại rau củ giàu dưỡng chất, cung cấp nhiều lợi ích cho sức khỏe. Nhưng người bị đau dạ dày có…
Chuyên mục: Tiêu hóa
Viêm loét dạ dày tá tràng là căn bệnh phổ biến ở mọi lứa tuổi và ngành nghề. Nhiều người lựa chọn cây thuốc nam…
Xuất huyết dạ dày là một tình trạng nguy hiểm cần được xử lý kịp thời. Bên cạnh việc tìm kiếm sự can thiệp y…
Đặt ống thông dạ dày là một thủ thuật y tế phổ biến, được sử dụng để điều trị các vấn đề liên quan đến…
Đăng ký khám
Đặt hẹn ngay để nhận tư vấn và xếp lịch khám kịp thời
DỊCH VỤ NỔI BẬT
Gói tầm soát sớm ung thư đường tiêu hóa
Tầm soát và phát hiện sớm ung thư…
6.660.000đ
CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM
Chia sẻ
GỬI TỚI BÁC SỸ MEDIPLUS
Hãy để lại câu hỏi cho các bác sỹ ngay để được giải đáp kịp thời các vấn đề sức khỏe.