Viêm loét dạ dày nên ăn gì và kiêng gì? Gợi ý thực đơn 7 ngày

Viêm loét dạ dày là tình trạng khá phổ biến hiện nay, ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Chế độ ăn uống đóng vai trò vô cùng quan trọng trong quá trình điều trị và phục hồi dạ dày. Vậy viêm loét dạ dày nên ăn gì? Bài viết này, Tổ hợp y tế Mediplus sẽ cung cấp cho bạn câu trả lời và gợi ý thực đơn 7 ngày giúp hỗ trợ điều trị viêm loét dạ dày hiệu quả.

1. Quy tắc ăn uống dành cho người bị viêm loét dạ dày

Đối với người bị viêm loét dạ dày, chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát triệu chứng và hỗ trợ quá trình phục hồi. Để giúp dạ dày nhanh lành, một số quy tắc ăn uống cần được tuân thủ. 

Vậy, viêm loét dạ dày nên ăn gì để giảm tình trạng viêm loét hiệu quả?

• Trước hết, người bị viêm loét dạ dày nên chia nhỏ bữa ăn thành nhiều bữa nhỏ trong ngày, khoảng 5-6 bữa thay vì 3 bữa lớn. 
• Ăn chậm, nhai kỹ cũng là yếu tố quan trọng giúp thực phẩm dễ tiêu hóa hơn và giảm thiểu việc tăng tiết axit trong dạ dày.
• Chọn thực phẩm dễ tiêu hóa và có tính chất làm dịu dạ dày là ưu tiên hàng đầu. Người bệnh nên bổ sung các loại thực phẩm giàu chất xơ như rau xanh, trái cây không chua, và ngũ cốc nguyên hạt. Những loại thực phẩm này không chỉ cung cấp dinh dưỡng mà còn hỗ trợ điều hòa hệ tiêu hóa, giảm táo bón – yếu tố có thể làm trầm trọng hơn tình trạng viêm loét. 
• Ngoài ra, các thực phẩm giàu protein nhưng dễ tiêu như cá, thịt gà nạc, trứng và đậu hũ cũng cần được ưu tiên để giúp phục hồi niêm mạc dạ dày.
• Bên cạnh đó, việc kiêng  các thực phẩm có thể làm tăng tiết axit dạ dày là rất quan trọng. Người bệnh cần tránh xa các loại đồ ăn chiên rán, chứa nhiều dầu mỡ vì chúng gây áp lực lớn cho hệ tiêu hóa. Thực phẩm cay nóng, gia vị mạnh như tiêu, ớt, tỏi cũng có thể làm niêm mạc dạ dày bị kích thích mạnh hơn, dẫn đến cảm giác đau rát. Đặc biệt, cà phê, trà đen, rượu bia, và các loại nước có ga là những thức uống cần phải tránh tuyệt đối vì chúng có thể làm gia tăng tình trạng viêm loét, khiến dạ dày khó hồi phục hơn.
• Việc duy trì thói quen ăn uống lành mạnh là điều kiện thiết yếu để bảo vệ dạ dày khỏi tổn thương thêm. 
• Hạn chế ăn uống quá muộn hoặc ăn ngay trước khi đi ngủ cũng giúp dạ dày không phải làm việc liên tục, từ đó giảm thiểu các triệu chứng viêm loét.

Quy tắc ăn uống dành cho người bị viêm loét dạ dày

Tìm hiểu: Viêm loét dạ dày có tự khỏi được không? Gợi ý 2 cách phòng bệnh

2. Viêm loét dạ dày nên ăn gì?

Thực phẩm giàu tinh bột

Thực phẩm giàu tinh bột là lựa chọn lý tưởng cho người thắc mắc viêm loét dạ dày nên ăn gì. Chúng có khả năng hấp thụ axit dư thừa trong dạ dày, từ đó giúp giảm cảm giác đau rát và khó chịu. Khi tinh bột đi vào dạ dày, nó tạo ra một lớp bảo vệ tự nhiên, che chắn niêm mạc dạ dày khỏi tác động của axit dịch vị, giảm nguy cơ tổn thương.

Những loại thực phẩm giàu tinh bột bao gồm: gạo, bánh mì, khoai tây, khoai lang và bột yến mạch. Đặc biệt, gạo trắng và bánh mì là những loại thực phẩm dễ tiêu, giúp giảm áp lực lên dạ dày, đồng thời cung cấp năng lượng dồi dào cho cơ thể. Trong khi đó, khoai tây và khoai lang cũng là nguồn cung cấp tinh bột lành mạnh và giàu chất xơ, giúp điều hòa tiêu hóa và ngăn ngừa táo bón – một yếu tố làm tăng nguy cơ viêm loét dạ dày. 

Thực phẩm dễ tiêu, giàu tinh bột tốt cho người viêm loét dạ dày

Thực phẩm giàu chất chống oxy hóa

Chất chống oxy hóa có vai trò bảo vệ cơ thể khỏi tác động của các gốc tự do – một trong những nguyên nhân gây viêm loét dạ dày. Ngoài ra, các chất chống oxy hóa còn giúp giảm viêm và hỗ trợ quá trình phục hồi niêm mạc dạ dày bị tổn thương. 

Vậy viêm loét dạ dày ăn gì là tốt nhất? Các loại thực phẩm giàu chất chống oxy hóa như: cà rốt, cải bó xôi, cải xoăn, các loại quả mọng (như việt quất, dâu tây), cà chua và hạt chia. Cụ thể, cà rốt và cải bó xôi chứa nhiều beta-carotene – một tiền chất của vitamin A, giúp bảo vệ niêm mạc dạ dày và cải thiện sức khỏe hệ tiêu hóa. Các loại quả mọng và cà chua giàu vitamin C và polyphenol, giúp tăng cường hệ miễn dịch, ngăn ngừa vi khuẩn H. pylori.

Thực phẩm giàu chất chống oxy hóa tốt cho người viêm loét dạ dày

Nhóm thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất

Viêm loét dạ dày nên ăn gì để bổ sung đầy đủ vitamin và khoáng chất? Đây là các dưỡng chất thiết yếu giúp cơ thể phục hồi sau tổn thương, bao gồm cả những tổn thương ở niêm mạc dạ dày. Đặc biệt, vitamin C, vitamin A, kẽm và magie là những chất đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức đề kháng và thúc đẩy quá trình tái tạo tế bào dạ dày.

• Vitamin C: là chất chống oxy hóa mạnh, giúp tăng cường hệ miễn dịch và bảo vệ niêm mạc dạ dày khỏi sự tấn công của vi khuẩn H. pylori. Những thực phẩm giàu vitamin C bao gồm cam, chanh, dâu tây, kiwi và các loại rau xanh như súp lơ, cải xoăn.
• Vitamin A: đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì và bảo vệ niêm mạc dạ dày. Các thực phẩm như cà rốt, khoai lang, bí đỏ đều chứa nhiều beta-carotene, một dạng tiền chất của vitamin A, rất tốt cho người bị viêm loét dạ dày.
• Kẽm: là khoáng chất giúp cơ thể phục hồi vết loét và tổn thương. Kẽm có nhiều trong hải sản như hàu, cá hồi, thịt bò và các loại hạt như hạnh nhân, hạt điều.
• Magie: giúp thư giãn các cơ trơn của dạ dày, giảm co thắt và cải thiện tiêu hóa. Bạn có thể bổ sung magie từ các loại rau xanh đậm, các loại hạt và ngũ cốc nguyên hạt.

Nhóm thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất

Chất béo và protein lành mạnh

Chất béo và protein lành mạnh đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp năng lượng và hỗ trợ tái tạo mô tổn thương ở dạ dày. Tuy nhiên, người bị viêm loét dạ dày nên chọn các nguồn chất béo và protein dễ tiêu hóa và không gây kích thích dạ dày.

• Chất béo lành mạnh: Các loại chất béo không bão hòa đơn và đa (như dầu ô liu, dầu cá, dầu hạt) là lựa chọn tốt cho dạ dày. Dầu ô liu chứa nhiều axit béo omega-3 giúp giảm viêm và bảo vệ niêm mạc dạ dày. Ngoài ra, các loại hạt như hạnh nhân, óc chó cũng cung cấp lượng lớn chất béo lành mạnh.
• Protein lành mạnh: Các nguồn protein dễ tiêu hóa như thịt gà nạc, cá hồi, cá ngừ, đậu hũ và trứng đều rất phù hợp cho người bị viêm loét dạ dày. Những loại protein này không gây áp lực lớn lên hệ tiêu hóa, đồng thời giúp cơ thể nhanh chóng phục hồi vết loét.

Chất béo và protein lành mạnh giúp tái tạo, làm lành tổn thương dạ dày

Sữa chua và nhóm thực phẩm giàu Probiotic

Vi khuẩn probiotic có nhiều lợi ích cho hệ tiêu hóa, giúp cân bằng hệ vi sinh vật trong dạ dày và ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn có hại như H. pylori. Khi tìm hiểu viêm loét dạ dày nên ăn gì, sữa chua là một lựa chọn tuyệt vời vì nó cung cấp probiotic tự nhiên, giúp tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ tiêu hóa, từ đó giảm các triệu chứng khó chịu do viêm loét dạ dày.

Ngoài sữa chua, viêm loét dạ dày nên ăn uống gì? Người bệnh có thể bổ sung probiotic từ các thực phẩm lên men khác như kim chi, dưa cải bắp, miso. Tuy nhiên, nên chọn sữa chua không đường và tránh các thực phẩm lên men quá mạnh để tránh kích thích niêm mạc dạ dày, giúp quá trình phục hồi diễn ra hiệu quả hơn.

Sữa chua và nhóm thực phẩm giàu Probiotic tốt cho dạ dày và tiêu hóa

3. Viêm loét dạ dày nên kiêng ăn gì?

Thực phẩm gây tăng axit dạ dày

Một trong những yếu tố chính gây ra và làm nặng thêm tình trạng viêm loét dạ dày là sự gia tăng tiết axit dịch vị. Khi lượng axit trong dạ dày quá cao, niêm mạc dạ dày sẽ bị kích thích, dẫn đến tình trạng loét nặng hơn và gây ra cảm giác đau rát, khó chịu. Vì vậy, người bị viêm loét dạ dày cần tránh các loại thực phẩm có khả năng kích thích dạ dày tiết ra nhiều axit hơn.

• Thực phẩm có tính axit cao: Các loại quả như cam, chanh và dứa chứa nhiều axit, khi tiêu thụ sẽ làm tăng axit trong dạ dày. Điều này có thể làm tổn thương niêm mạc dạ dày và gây ra cảm giác đau đớn.
• Đồ ăn chua: Các món dưa muối, cà muối cũng có khả năng tăng axit dịch vị. Chúng không chỉ làm dạ dày dễ bị viêm loét nặng hơn mà còn gây ra tình trạng khó tiêu, đầy hơi.
• Đồ ăn mặn: Thực phẩm có lượng muối cao, như các loại thịt xông khói, đồ hộp, không chỉ gây ra tình trạng mất nước mà còn làm tăng tiết axit dạ dày, tạo áp lực lớn lên niêm mạc dạ dày.

Thực phẩm gây tăng axit dạ dày

Thực phẩm gây đầy hơi, chướng bụng, khó tiêu

Viêm loét dạ dày thường đi kèm với triệu chứng đầy hơi, chướng bụng và khó tiêu. Do đó, người bệnh cần tránh xa các loại thực phẩm dễ gây lên men trong dạ dày và ruột, dẫn đến tình trạng sản xuất khí, gây khó chịu.

• Các loại đậu: Đậu xanh, đậu nành, đậu đen, đậu đỏ chứa nhiều chất xơ không hòa tan, có thể gây lên men trong ruột và tạo ra nhiều khí, dẫn đến đầy hơi và chướng bụng. Mặc dù chúng là nguồn cung cấp protein thực vật và dinh dưỡng quan trọng, nhưng người bị viêm loét dạ dày nên hạn chế tiêu thụ hoặc chỉ ăn với lượng vừa phải.
• Các loại rau sống và rau giàu chất xơ không hòa tan: Bắp cải, súp lơ xanh, và các loại rau sống khác cũng có thể gây đầy hơi nếu tiêu thụ quá nhiều. Đặc biệt, các loại rau này khi ăn sống sẽ khó tiêu hóa hơn, gây áp lực lên hệ tiêu hóa và làm tình trạng viêm loét thêm nghiêm trọng.
• Đồ uống có gas: Các loại đồ uống có gas như nước ngọt, soda không chỉ làm tăng sản sinh khí trong dạ dày mà còn gây giãn nở dạ dày, làm trầm trọng thêm tình trạng đầy hơi và khó tiêu.

Thực phẩm gây đầy hơi, chướng bụng, khó tiêu

Các đồ uống có cồn, có gas, chất kích thích

Đồ uống có cồn và chất kích thích là nhóm thực phẩm cần tránh tuyệt đối đối với người bị viêm loét dạ dày. Các loại thức uống này không chỉ làm tăng tiết axit mà còn có thể gây tổn thương trực tiếp lên niêm mạc dạ dày.

• Rượu và bia: Rượu và bia có khả năng làm yếu hàng rào bảo vệ niêm mạc dạ dày, khiến cho axit dạ dày dễ dàng tiếp xúc với niêm mạc hơn, từ đó làm gia tăng nguy cơ viêm loét và khiến tình trạng trở nên nặng hơn. Hơn nữa, rượu còn có tác động tiêu cực đến việc hấp thụ dinh dưỡng, làm giảm khả năng phục hồi của cơ thể.
• Cà phê và trà đen: Cả hai loại đồ uống này đều chứa caffeine – chất kích thích có thể làm tăng tiết axit dạ dày. Ngoài ra, caffeine cũng có thể gây ra cảm giác bồn chồn, làm tăng cảm giác khó chịu cho người bị viêm loét.
• Đồ uống có gas: Soda và các loại nước ngọt không chỉ chứa nhiều đường mà còn có lượng lớn khí carbon dioxide, có thể làm căng giãn dạ dày và gây cảm giác chướng bụng.

Các đồ uống có cồn, có gas, chất kích thích

Thực phẩm gây tổn thương niêm mạc dạ dày

Một số loại thực phẩm có khả năng gây kích ứng mạnh đối với niêm mạc dạ dày, đặc biệt là khi dạ dày đã bị tổn thương do viêm loét. Những thực phẩm này không chỉ làm tình trạng loét trở nên trầm trọng hơn mà còn gây ra các cơn đau dữ dội.

• Thực phẩm cay nóng: Ớt, tiêu và các loại gia vị cay nóng có thể kích thích niêm mạc dạ dày, làm tăng cơn đau và tình trạng viêm loét. Chúng làm gia tăng sản xuất axit, đồng thời làm suy yếu lớp bảo vệ niêm mạc dạ dày.
• Thực phẩm chiên rán, nhiều dầu mỡ: Các món ăn như gà rán, khoai tây chiên, đồ ăn nhanh đều chứa nhiều dầu mỡ, rất khó tiêu và có thể làm tăng tiết axit. Dầu mỡ cũng gây ra cảm giác đầy bụng, khó chịu và khiến cho việc tiêu hóa trở nên chậm hơn, dẫn đến khó tiêu, đầy hơi.
• Thực phẩm chế biến sẵn: Thực phẩm đóng hộp, ăn liền thường chứa nhiều chất bảo quản, chất béo bão hòa và các phụ gia có thể gây hại cho niêm mạc dạ dày. Những loại thực phẩm này không chỉ làm tăng nguy cơ viêm loét mà còn gây khó khăn cho quá trình tiêu hóa.

Tránh ăn đói, quá no, quá nóng, quá lạnh, quá đặc, quá loãng

Bên cạnh việc xác định viêm loét dạ dày nên ăn gì, cách thức ăn uống cũng đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát tình trạng viêm loét dạ dày.

• Tránh ăn đói và ăn quá no: Khi để bụng quá đói, dạ dày sẽ tiết ra nhiều axit hơn, gây kích thích niêm mạc dạ dày và làm tăng nguy cơ viêm loét. Ngược lại, nếu ăn quá no, dạ dày sẽ bị căng giãn, làm tăng áp lực lên niêm mạc và gây ra triệu chứng khó tiêu, đau rát.
• Tránh ăn quá nóng hoặc quá lạnh: Thức ăn quá nóng hoặc quá lạnh có thể gây kích thích mạnh cho niêm mạc dạ dày, làm gia tăng tình trạng viêm và khiến cơn đau trở nên dữ dội hơn. Nên ăn thực phẩm ở nhiệt độ vừa phải, dễ chịu.
• Tránh ăn thức ăn quá đặc hoặc quá loãng: Thực phẩm quá đặc có thể khiến dạ dày phải làm việc nhiều hơn để tiêu hóa, trong khi thực phẩm quá loãng sẽ không cung cấp đủ dinh dưỡng và có thể làm tăng lượng axit dịch vị. Điều quan trọng là phải duy trì sự cân bằng giữa các loại thực phẩm, chọn thức ăn dễ tiêu hóa, có độ sệt vừa phải.

4. Lưu ý về ăn uống với người viêm loét dạ dày

Viêm loét dạ dày là một bệnh lý phổ biến, gây ra nhiều khó chịu như đau bụng, ợ chua và khó tiêu. Chế độ ăn uống đóng vai trò rất quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị và ngăn ngừa tình trạng bệnh trở nên nặng hơn. Vậy viêm loét dạ dày nên ăn gì để giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn và phục hồi nhanh chóng?

• Người bị viêm loét dạ dày nên chọn những thực phẩm nhẹ nhàng, dễ tiêu hóa và có khả năng làm dịu niêm mạc dạ dày. 
• Thực phẩm giàu tinh bột như cơm, bánh mì, bột yến mạch, và khoai lang là những lựa chọn hàng đầu. Những loại thực phẩm này có tác dụng hấp thụ lượng axit dư thừa trong dạ dày, từ đó giúp giảm cảm giác đau rát và khó chịu. 
• Bên cạnh đó, các loại rau củ như cà rốt, bông cải xanh và cải bó xôi không chỉ giàu vitamin mà còn dễ tiêu hóa, có thể giúp hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn.

• Bổ sung các thực phẩm giàu protein và chất béo lành mạnh như cá hồi, ức gà, dầu ô liu, và các loại hạt. Những thực phẩm này cung cấp năng lượng cần thiết mà không làm tăng áp lực lên dạ dày. 
• Ngoài ra, sữa chua và thực phẩm giàu probiotic cũng là một phần không thể thiếu trong chế độ ăn uống của người viêm loét dạ dày. Probiotic giúp cân bằng hệ vi sinh trong ruột, hỗ trợ tiêu hóa và làm dịu các triệu chứng khó chịu.

• Người bệnh cũng cần chú ý đến thói quen ăn uống hàng ngày. Nên ăn chia thành nhiều bữa nhỏ, từ 5-6 bữa/ngày, thay vì ăn 3 bữa lớn. Điều này giúp dạ dày không bị quá tải và tiêu hóa thức ăn dễ dàng hơn. 
• Thêm vào đó, cần tránh ăn thức ăn quá nóng hoặc quá lạnh. Thức ăn quá nóng có thể gây kích thích niêm mạc dạ dày, trong khi thức ăn quá lạnh lại làm co bóp mạnh dạ dày, gây cảm giác khó chịu. Hãy chọn những món ăn ở nhiệt độ vừa phải để bảo vệ niêm mạc dạ dày tốt hơn.

Lưu ý về ăn uống với người viêm loét dạ dày

Chế độ ăn uống là yếu tố quan trọng trong quá trình điều trị viêm loét dạ dày. Qua bài viết này, chúng tôi hy vọng bạn đã nắm được viêm loét dạ dày nên ăn gì để từ đó xây dựng thực đơn phù hợp. Hãy tuân thủ chế độ ăn khoa học, kết hợp với điều trị y tế để nhanh chóng phục hồi sức khỏe dạ dày. 

Nếu muốn tư vấn, đặt lịch khám bệnh dạ dày với bác sĩ tiêu hóa giỏi, giàu kinh nghiệm tại Mediplus, bạn liên hệ tổng đài: 1900.3366 để được hỗ trợ tốt nhất. 

**Lưu ý: Bài viết là kiến thức tổng hợp, không thay thế cho khám chẩn đoán và điều trị y khoa.